روایی و پایایی پرسشنامه:

روایی و اعتبار از خصائصی هستند که برای مفید واقع شدن روش های جمع آوری داده ها شرط اساسی به شمار می روند. ابزار سنجش باید از روایی و اعتبار لازم برخوردار باشد تا محقق بتواند داده های متناسب با تحقیق را گردآوری نماید و از طریق این داده ها و تجزیه و تحلیل آنها، فرضیه های مورد نظر را بیازماید. ابزار اندازه گیری و آزمون های استاندارد معمولاً از روایی و اعتبار مناسب برخوردارند. لذا می توان آنها را با اطمینان به کار گرفت. ولی ابزار ساخته شده توسط محقق، فاقد چنین اطمینانی هستند و محقق باید از روایی و پایایی آنها اطمینان حاصل کند.(13)

روایی

منظور از روایی این است که محتوی ابزار یا سؤالات مندرج در ابزار دقیقاً متغیرها و موضوع مورد مطالع را بسنجد. به کارگیری ابزار ناروا باعث گردآوری اطلاعات نامربوط و به هم خوردن انضباط و نظم مراحل تحقیق و تجزیه و تحلیل داده ها می شود. روایی پرسشنامه به این دلیل محاسبه می گردد که میزان توانایی آن را در اندازه گیری آنچه که باید اندازه گیری کند مشخص گردد. سؤالی که در اینجا مطرح می شود این است که ابزار سنجش تا چه حدی می تواند همان چیزی را که اندازه گیری آن مورد نظر است را اندازه بگیرد.(11)

در این تحقیق برای تعیین روایی، پرسشنامه در اختیار کارشناسان و متخصصان قرار گرفت تا میزان دقت و مرتبط بودن سؤالات را تعیین نمایند، و سپس تعدادی از پرسشنامه ها به صورت آزمایشی در اختیار پاسخگویان و نیز استاد راهنما قرار گرفت و سپس تعدادی از سؤالات اصلاح گردید.

 پایایی

اعتبار ابزار اندازه گیری به اعتماد پذیری، پایایی و دقت تعبیر می شود و عبارت است از درجه همسازی آن در اندازه گیری آنچه که اندازه گیری می کند. یعنی آزمون با چه مقدار سازگاری یا همسازی آنچه را که اندازه گیری آن مورد نظر است را اندازه گیری می کند.(59)

از نگاهی دیگر پایایی یک وسیله اندازه گیری است که برای سنجش متغیر ساخته شده و اگردر شرایط مشابه در زمان یا مکان دیگر مورد استفاده قرار گیرد، نتایج مشابهی از آن حاصل شود. به عبارت دیگر، ابزار معتبر، ابزاری است که از خاصیت تکرار پذیری و سنجش نتایج یکسان برخوردار باشد.(10)

در اين تحقيق براي بدست آوردن اعتبار پرسشنامه از روش آلفاي کرونباخ استفاده شده است.اين روش براي محاسبه هماهنگي دروني ابزار اندازه گيري از جمله پرسشنامه بکار مي رود.در اين گونه ابزار، پاسخ هر سؤال مي تواند مقادير عددي مختلف را اختيار کند.براي محاسبه ضريب آلفاي کرونباخ، ابتدا بايد واريانس نمره هاي هر زير مجموعه سؤالهاي پرسشنامه و واريانس را محاسبه کرد. که در آن جهت بدست آوردن آلفا از نرم افزار SPSS استفاده گرديده است.

ميزان آلفاي کرانباخ را در صورت حذف هر يک از سؤالات بدست مي آوريم تا اگر سؤالي تأثير منفي بر ميزان آلفاي کرانباخ داشت آن را حذف نماييم.

ميزان آلفاي کرانباخ کل پرسشنامه برابر 0.83 است که دال بر اعتبار پرسشنامه دارد. هيچکدام از سؤالات پرسشنامه نيز مشکل ساز نبوده اند.