پروژه کارآفرینی روغن کشی از دانه های روغنی در 50 صفحه ورد قابل ویرایش با فرمت doc

مقدمه :

تغذیه صحیح در سلا‌مت مردم جامعه نقش بسیار مهمی را ایفا می‌کند. در این بین، روغن نباتی با توجه به ارزش غذایی و میزان کالری از جمله اقلا‌م غذایی به شمار می‌آید که توسط تمام افراد جامعه مصرف می‌شود و در واقع جزء جدایی ناپذیر رژیم غذایی همه مردم در سنین مختلف است.

ورود روغن نباتی به کشور از اواسط دهه ۳۰هجری شمسی آغاز شد. به رغم نگرش منفی مردم به روغن نباتی که ناشی از دشواری تغییر عادت مصرف روغن حیوانی بود، این روغن به واسطه قیمت ارزان‌تر و بسته بندی بهتر و بهداشتی تر توانست در میان اقشار مختلف جامعه شهری جایگاه خود را پیدا ‌کند و به تدریج مصرف آن افزایش یافت، به گونه‌ای که مصرف سرانه کشور در اوایل دهه ۱۳۴۰ به حدود ۵/۲ کیلوگرم، اوایل دهه ۱۳۵۰ به ۷/۴ کیلوگرم اوایل دهه ۱۳۶۰ به حدود ۸ کیلوگرم، اوایل دهه ۱۳۷۰ به حدود ۱۲کیلوگرم و اوایل دهه ۱۳۸۰ به ۱۶ کیلوگرم رسید (که براساس اعلا‌م وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، بالا‌تر از استاندارد مصرف است.)بنابراین با توجه به جمعیت ۶/۷۱ میلیون نفری و لحاظ سرانه ۱۶ کیلوگرم نیاز سالا‌نه کشور به روغن خام، حدود ۱۱۵۰تا۱۲۰۰ کیلوگرم است که در حال حاضر کمتر از ۲۰ درصد این نیاز از طریق تولید داخلی (روغن استحصالی از دانه داخلی) تأمین و مابقی از طریق روغن خام یا دانه روغنی یا روغن ساخته شده وارداتی تأمین می‌شود. در این خصوص لا‌زم به توضیح است که هر سال بر اساس مصوبات شورای اقتصاد، بخشی از روغن خام مورد نیاز از طریق روغن کالا‌برگی و در قالب تعهدات دولت تأمین و توزیع می‌شود که این میزان برای سال جاری در قالب ۶ کالا‌ برگ ترکیبی به میزان سرانه هر نفر ۴/۵ کیلو گرم (حدود ۳۳ درصد از مصرف سرانه) است و مابقی نیاز توسط بخش خصوصی تأمین و توزیع می‌شود.

در این گزارش سعی شده است، وضعیت تولید، مصرف و توزیع روغن نباتی و دانه های روغنی در کشور بررسی شود تا زمینه آشنایی بیشتر با این بازار فراهم آید.

 مصرف

تغذیه صحیح در سلا‌مت مردم جامعه نقش بسیار مهمی را ایفا می‌کند. در این بین، روغن نباتی با توجه به ارزش غذایی و میزان کالری از جمله اقلا‌م غذایی به شمار می‌آید که توسط تمام افراد جامعه مصرف می‌شود و در واقع جزء جدایی ناپذیر رژیم غذایی همه مردم در سنین مختلف است.

میزان مصرف روغن نباتی در کشور بالغ بر ۱۱۵۰ هزار تن است. با توجه به اینکه کمتر از ۲۰ درصد نیاز از محل تولید داخل تأمین می‌شود، می‌توان گفت فاصله بین مصرف و تولید دانه‌های روغنی و روغن نباتی در کشور ما بسیار زیاد است. براساس آمار موجود در سال ۱۳۴۰ میزان مصرف روغن نباتی ۵۰ هزار تن بوده است که از این میزان ۳۸ هزار تن از محل روغن استحصالی دانه‌های داخلی تأمین می‌شد و فقط ۱۲ هزار تن واردات روغن خام داشتیم به گونه‌ای که ضریب خودکفایی این صنعت در آن سال، ۷۶ درصد بود. به تدریج با افزایش مصرف روغن نباتی و کاهش میزان تولید دانه‌های داخلی ضریب خودکفایی کاهش یافته و در حال حاضر مصرف نسبت به سال مورد نظر حدود ۲۵ برابر اما واردات بیش از ۱۰۰ برابر شده، به گونه‌ای که ضریب خود کفایی بشدت کاهش یافته و به حدود ۱۴ درصد رسیده است.

در کنار افزایش میزان مصرف، کیفیت روغن‌های مصرفی (به‌لحاظ نوع روغن خام اعم از سویا، آفتابگردان، کلزا، زیتون و...‌) ونوع روغن ساخته شده اعم از جامد، مایع، مخصوص سرخکردنی و... از اهمیت قابل توجهی برخوردار است. خوشبختانه طی چند سال اخیر با توجه به تلا‌ش‌ها و تبلیغات صورت گرفته توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، صدا و سیمای جمهوری اسلا‌می‌ایران و تنوع محصولا‌ت ارایه شده توسط کارخانه‌ها، بستر‌های لا‌زم برای بهبود روغنهای مصرفی توسط مردم فراهم شده است به گونه‌ای که با فرهنگ سازی‌های انجام شده در حال حاضر به طور تقریبی ۴۰ درصد روغن مصرفی جامعه روغن مایع بوده که پیشرفت قابل توجهی است اما هنوز تا میزان مطلوب فاصله زیادی دارد. درخصوص روغن جامد مصرفی نیز یادآوری می‌شود که در حال حاضر ۶۰ درصد روغن مصرفی جامعه روغن جامد با متوسط اسید چرب ترانس ۳۵ درصد است (حداکثر میزان اسید چرب ترانس ۱۰ درصد است) از این رو، در مقایسه با آمار جهانی که مصرف روغن جامد به طور تقریبی کم و با اسید چرب ترانس حدود۵ تا ۱۰ درصد است می‌توان گفت هنوز فاصله زیادی داریم، ضمن اینکه مصرف امروز روغن‌های نامناسب اثرهای زیانبار خود را طی سال‌های آینده بر سلا‌مت جامعه خواهد گذاشت و هزینه زیادی باید صرف جبران اثرهای زیانبار آن شود. بنابراین به لحاظ اقتصادی منطقی به نظر می‌رسد به جای پرداخت هزینه‌های درمان، به گونه‌ای برنامه‌ریزی کنیم تا الگوی مصرف به سمت مصرف کمتر و مصرف روغن‌های با کیفیت مناسب‌تر سوق داده شود. مطالعات انجام شده در سطح جهانی نیز گواه صادق این ادعاست که هر قدر اسید چرب ترانس کاهش پیدا کند، بیماری‌های قبلی و عروقی (که عامل دوم مرگ و میر در کشور‌ها است) نیز کاهش می‌یابد.

در کنار افزایش میزان مصرف، کیفیت روغن‌های مصرفی (به‌لحاظ نوع روغن خام اعم از سویا، آفتابگردان، کلزا، زیتون و...‌) ونوع روغن ساخته شده اعم از جامد، مایع، مخصوص سرخکردنی و... از اهمیت قابل توجهی برخوردار است. خوشبختانه طی چند سال اخیر با توجه به تلا‌ش‌ها و تبلیغات صورت گرفته توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، صدا و سیمای جمهوری اسلا‌می‌ایران و تنوع محصولا‌ت ارایه شده توسط کارخانه‌ها، بستر‌های لا‌زم برای بهبود روغنهای مصرفی توسط مردم فراهم شده است به گونه‌ای که با فرهنگ سازی‌های انجام شده در حال حاضر به طور تقریبی ۴۰ درصد روغن مصرفی جامعه روغن مایع بوده که پیشرفت قابل توجهی است اما هنوز تا میزان مطلوب فاصله زیادی دارد. درخصوص روغن جامد مصرفی نیز یادآوری می‌شود که در حال حاضر ۶۰ درصد روغن مصرفی جامعه روغن جامد با متوسط اسید چرب ترانس ۳۵ درصد است (حداکثر میزان اسید چرب ترانس ۱۰ درصد است) از این رو، در مقایسه با آمار جهانی که مصرف روغن جامد به طور تقریبی کم و با اسید چرب ترانس حدود۵ تا ۱۰ درصد است می‌توان گفت هنوز فاصله زیادی داریم، ضمن اینکه مصرف امروز روغن‌های نامناسب اثرهای زیانبار خود را طی سال‌های آینده بر سلا‌مت جامعه خواهد گذاشت و هزینه زیادی باید صرف جبران اثرهای زیانبار آن شود. بنابراین به لحاظ اقتصادی منطقی به نظر می‌رسد به جای پرداخت هزینه‌های درمان، به گونه‌ای برنامه‌ریزی کنیم تا الگوی مصرف به سمت مصرف کمتر و مصرف روغن‌های با کیفیت مناسب‌تر سوق داده شود. مطالعات انجام شده در سطح جهانی نیز گواه صادق این ادعاست که هر قدر اسید چرب ترانس کاهش پیدا کند، بیماری‌های قبلی و عروقی (که عامل دوم مرگ و میر در کشور‌ها است) نیز کاهش می‌یابد.

1 – 2 نام کامل طرح و محل اجرای آن :

روغن گیری از دانه های روغنی

محل اجزا :

روستای حصار خورمان  (استان  قزوین)

1 – 3 – مشخصات متقاضیان :

1 – 4 – دلایل انتخاب طرح :

این طرح یکی از طرح های پر سود  و دارای بازده بالا در صنعت کشاورزی میباشد ، در حال حاضر قسمت اعظم نیاز صنعت کشاورزی کشور به این محصول از طریق واردات تامین می گردد ، ایجاد خودکفایی در این بخش علاوه بر این که از وابستگی های موجود می کاهد هم باعث اشتغالزایی در داخل کشور می شود و هم باعث مانع از خروج ارز از کشور می شود.

1 – 5 میزان مفید بودن طرح برای جامعه :

علاوه بر اشتغالزایی مناسبی که این طرح می تواند ایجاد نماید ، سودآوری اقتصادی آن نیز می تواند قابل توجه باشد و همچنین می تواند صنعت کشاورزی کشور را در این بخش را به سوی خودکفایی در کنار کیفیت بالاتر  سوق دهد.