فهرست مطالب

فصل اول کلیات تحقیق 3

1-1.مقدمه..........................................................................................................4

1-2. بیان مسأله 5

1-3. اهمیت و ضرورت تحقیق 10

1-4. اهداف پژوهشی 11

1-5. فرضیه های تحقیق 11

1-6. تعریف واژه‏ها و اصطلاحات 12

فصل دوم مروری بر تحقیقات انجام شده(ادبیات و مستندات ، چارچوب ها و مبانی ، سابقه و پیشینه تحقیق)...................................................................................................................................................13

2-1. مقدمه ....14

2-2. تعریف اخلاق 14

2-3. تعریف تعهد 36

فصل سوم روش اجری تحقیق.......................................................................................... 69

3-1. مقدمه 70

3-2. روش شناسی تحقیق 70

3-3. جامعه و نمونه 70

3-4. ابزار گردآوری داده ها 71

3-5. روش اجرا 74

3-6. روش تجزيه وتحليل 76

فصل چهارم تجزيه و تحليل و بیان نتایج حاصل از تحقیق............................................... 78

یافتههای پژوهش. Error! Bookmark not defined.

4-1. مقدمه 78

2-4. یافته های توصیفی 79

2-4. یافته های استنباطی 85

فصل پنجم بحث و تفسیر و نتیجه گیری و جمع بندی Error! Bookmark not defined.

5-2. بحث و نتیجه‎گیری 99

5-3. محدویتها 105

5-4. پیشنهادات ............................106

منابع .......................109

منابع فارسی..........................................................................................................................................119

منابع غیر فارسی..................................................................................................................................................122

پیوست

چکیده...................................................................................................................................................131

فهرست جداول

عنوان                                                                   صفحه                                                                          

جدول 3-1. سئوالات و میزان پایایی مولفه های پرسشنامه اخلاق کاری.. 72

جدول 3-2. سئوالات و میزان پایایی مولفه های پرسشنامه شاخص توصیف شغل.. 73

جدول 3-3. سئوالات و میزان پایایی مولفه های پرسشنامه تعهد سازمانی.. 74

جدول4-1. فروانی، درصد و درصد تجمعی کارکنان آموزش و پرورش ناحیه 1 بر حسب جنسیت... 79

جدول 4-2. فروانی، درصد و درصد تجمعی کارکنان آموزش و پرورش ناحیه 1 بر حسب تحصیلات   79

جدول 4-3. فروانی، درصد و درصد تجمعی کارکنان آموزش و پرورش ناحیه 1 بر حسب تاهل.. 80

جدول 4-4. فروانی، درصد و درصد تجمعی کارکنان آموزش و پرورش ناحیه 1 بر حسب سابقه خدمت   81

جدول 4-5.  مشخصات توصیفی متغیرهای پژوهش به تفکیک مؤلفه های آنان. 83

جدول 4-6. مشخصات رگرسیونی پیش بینی استرس کلی براساس مؤلفه های اخلاق کار. 85

جدول 4-7. مشخصات رگرسیونی پیش بینی تعهد سازمانی براساس مؤلفه های اخلاق کار. 86

جدول 4-8. مشخصات رگرسیونی پیش بینی تعهد عاطفی براساس مؤلفه های اخلاق کار. 87

جدول 4-9. مشخصات رگرسیونی پیش بینی تعهد مستمر براساس مؤلفه های اخلاق کار. 88

جدول 4-11. مشخصات رگرسیونی پیش بینی تعهد هنجاری براساس مؤلفه های اخلاق کار. 88

جدول 4-11. مشخصات رگرسیونی پیش بینی مؤلفه شغل شما براساس مؤلفه های اخلاق کار. 89

جدول 4-12. مشخصات رگرسیونی پیش بینی مؤلفه مسئول مستقیم براساس مؤلفه های اخلاق کار 90

جدول 4-13. مشخصات رگرسیونی پیش بینی مؤلفه همکار براساس مؤلفه های اخلاق کار. 90

جدول 4-14. مشخصات رگرسیونی پیش بینی مؤلفه ارتقاء شما براساس مؤلفه های اخلاق کار. 91

جدول 4-15. مشخصات رگرسیونی پیش بینی مؤلفه حقوق و مزایا براساس مؤلفه های اخلاق کار. 91

جدول 4-16. مشخصات رگرسیونی پیش بینی مؤلفه شرایط کار براساس مؤلفه های اخلاق کار. 92

جدول 4-17. مشخصات رگرسیونی پیش بینی مؤلفه تعهد عاطفی براساس مؤلفه های استرس شغلی  93

جدول 4-18. مشخصات رگرسیونی پیش بینی مؤلفه تعهد مستمر براساس مؤلفه های استرس شغلی  94

جدول 4-19. مشخصات رگرسیونی پیش بینی مؤلفه تعهد هنجاری براساس مؤلفه های استرس شغلی  95

فهرست شکل ها

فهرست                                                                                                                     صفحه

شکل 2-1. مدل تصمیم گیری اخلاقی. مأخذ (تدین، 1385) 26

شکل 1-2. مدل سه بخشی تعهد سازمانی. منبع (رضائیان، 1385؛ 112) 50

شکل 3-2. مدل استرس شغلی .منبع ( اشمایل، 1388؛ 198) 64

شکل 3-1. فلوچارات مراحل انجام پژوهش... 75

فهرست نمودارها

صفحه                                                                                                  عنوان

نمودار 4-1. نمودار ستونی درصدی شرکت در پژوهش بر حسب جنسیت... 79

نمودار 4-2 نمودار ستونی درصدی شرکت در پژوهش بر حسب تحصیلات... 80

نمودار 4-3.  نمودار ستونی درصدی شرکت در پژوهش بر حسب وضعیت تاهل.. 81

4- 4. نمودار ستونی درصدی شرکت در پژوهش بر حسب سابقه خدمت... 82

چکیده

متغیرهای استرس شغلی و تعهد سازمانی از جمله موضوع های مهمی هستند که امروزه در سازمان­های موفق مورد توجه قرار گرفته­اند. یکی از متغیرهایی که با استرس شغلی و تعهد سازمانی مرتبط دانسته شده است اخلاق کاری است. لذا هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بین اخلاق کاری با تعهد سازمانی و استرس شغلی در میان کارکنان اداره آموزش و پرورش ناحیه یک شهر بندرعباس بود. تعداد 111 نفر از کارکنان اداره آموزش و پرورش ناحیه یک شهر بندرعباس به صورت نمونه گیری تصادفی ساده، به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. از پرسشنامه­های اخلاق کاری پتی (1990)، تعهد سازمانی آلن و مایر (1991) و پرسشنامه استرس شغلی برای جمع آوری اطلاعات استفاده شد. از آزمون­های ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیری همزمان برای تجریه و تحلیل داده­های پژوهش استفاده شد.

نتایج نشان داد که ضریب همبستگی بین مؤلفه­های اخلاق کار و استرس شغلی 32/0 به دست آمد. مشخصات ضرایب رگرسیونی نشان داد که از بین چهار مؤلفه اخلاق کار، مولفه­های علاقه به کار (23/0=β)، و پشتکار در کار (39/0=β)، پیش بینی کننده معنی­داری برای استرس شغلی کلی محسوب می­شوند. ضریب همبستگی بین مؤلفه­های اخلاق کار و تعهد سازمانی 53/0 به دست آمد. مشخصات ضرایب رگرسیونی نشان داد که از بین مولفه­های پشتکار در کار(24/0=β)، روابط انسانی(21/0=β)،  و مشارکت در کار(19/0=β)،  پیش بینی کننده معنی­داری برای تعهد سازمانی محسوب می­شوند. ضریب همبستگی بین مؤلفه­های اخلاق کار و تعهد عاطفی 52/0 به دست آمد. مشخصات ضرایب رگرسیونی نشان داد که از بین مولفه­های اخلاق کاری، مؤلفه­های روابط انسانی(30/0=β)، و مشارکت در کار(25/0=β)،  پیش بینی کننده معنی­داری برای تعهد عاطفی محسوب می­شوند.

ضریب همبستگی بین مؤلفه­های اخلاق کار و تعهد مستمر 31/0 به دست آمد. مشخصات ضرایب رگرسیونی نشان داد که از بین مولفه­های اخلاق کاری، هیچ­کدام از مؤلفه­ها به تفکیک بر اساس ضرایب رگرسیونی پیش بینی کننده معنی­داری برای تعهد مستمر محسوب نمی­شوند. هم­چنین ضریب همبستگی بین مؤلفه­های اخلاق کار و مؤلفه مسئول مستقیم (از ابعاد استرس شغلی) 31/0 به دست آمد. مشخصات ضرایب رگرسیونی نشان داد که از بین مولفه­های اخلاق کاری، هیچ­کدام از مؤلفه­ها به تفکیک بر اساس ضرایب رگرسیونی پیش بینی کننده معنی­داری برای مؤلفه مسئول مستقیم (از ابعاد استرس شغلی) محسوب نمی­شوند.

ضریب همبستگی بین مؤلفه­های اخلاق کار و مؤلفه همکار(از ابعاد استرس شغلی) 51/0 به دست آمد. مشخصات ضرایب رگرسیونی نشان داد که از بین مولفه­های اخلاق کاری، تنها مؤلفه پشتکار در کار (33/0=β)، پیش بینی کننده معنی داری برای مؤلفه همکار (از ابعاد استرس شغلی) محسوب می­شود. ضریب همبستگی بین مؤلفه­های اخلاق کار و مؤلفه ارتقاء (از ابعاد استرس شغلی) 21/0 به دست آمد. مشخصات ضرایب رگرسیونی نشان داد که از بین مولفه­های اخلاق کاری، هیچ­کدام از مؤلفه­ها به تفکیک بر اساس ضرایب رگرسیونی پیش بینی کننده معنی­داری برای مؤلفه ارتقاء (از ابعاد استرس شغلی) محسوب نمی­شوند. ضریب همبستگی بین مؤلفه­های اخلاق کار و مؤلفه حقوق و مزایا (از ابعاد استرس شغلی) 29/0 به دست آمد. مشخصات ضرایب رگرسیونی نشان داد که از بین مولفه­های اخلاق کاری، تنها مؤلفه مشارکت در کار (22/0=β)،  پیش بینی کننده معنی داری برای مؤلفه حقوق و مزایا (از ابعاد استرس شغلی) محسوب می­شود. ضریب همبستگی بین مؤلفه­های اخلاق کار و مؤلفه شرایط کار (از ابعاد استرس شغلی) 28/0 به دست آمد. مشخصات ضرایب رگرسیونی نشان داد که از بین مولفه­های اخلاق کاری، تنها مؤلفه علاقه به کار(32/0=β)، پیش بینی کننده معنی­داری برای مؤلفه شرایط کار (از ابعاد استرس شغلی) محسوب می­شود.

ضریب همبستگی بین تعهد عاطفی و مؤلفه­های استرس شغلی 42/0 به دست آمد. مشخصات ضرایب رگرسیونی نشان داد که از بین مولفه­های استرس شغلی، مؤلفه­های ارتقاء (30/0=β)، و حقوق و مزایا(31/0=β)، ، پیش بینی کننده معنی­داری برای تعهد عاطفی محسوب می­شوند.

ضریب همبستگی بین تعهد هنجاری و مؤلفه­های استرس شغلی 54/0 به دست آمد. مشخصات ضرایب رگرسیونی نشان داد که مؤلفه­های شغل شما (32/0=β)، همکار (27/0=β)، ارتقاء (29/0=β)،  و حقوق (29/0=β)، و مزایا پیش بینی کننده معنی­داری برای تعهد هنجاری محسوب می­شوند.

کلیده واژه­ها: اخلاق کاری، استرس شغلی، تعهد سازمانی و پرسنل آموزش و پرورش.

فصل اول

کلیات تحقیق

1-1.مقدمه

در شرایط کنونی رعایت نشدن برخی معیارهای اخلاقی، نگرانیهای زیادی را در بخشهای دولتی و غیردولتی به وجود آورده است. سقوط معیارهای رفتاری در بخش دولتی، پژوهشگران را واداشته تا در جستجوی مبناهای نظری در این رابطه بوده تا بتوانند مسیر مناسب اجرایی آن را فراهم سازند. لذا یکی از عمده ترین دغدغه های مدیران کارآمد در سطوح مختلف، چگونگی ایجاد بسترهای مناسب بـرای عوامل انسانی شاغل در تمام حرفه ها است تا آنها با حس مسئولیت و تعهد کامل به مسایل در جامعه و حرفه خود به کار بپردازند و اصول اخلاقی حاکم بر شغل و حرفه خود را رعایت کنند. اولین گام در دستیابی به این اهداف درک صحیح از مفهوم اخلاق و شناسایی عوامل تاثیرگذار بر رفتار اخلاقی کارکنان در سازمان می باشد تا در گام های بعدی بر روی این عوامل مداقه لازم صورت پذیرد.

با توجه به شرايط پيچيده و پوياي جهان امروز و ورود به عصر ارتباطات و اطلاعات كه باعث تبديل شدن جهان به دهكده اي كوچك شده است و پيشرفت شگرف دانش و فناوري‏هاي گوناگون بشري و به تبع آن بالا رفتن سطح زندگي و توقعات انسان و همچنين تغييرات پرشتاب فرهنگي در جوامع سنتي ، مي‏توان نتيجه گرفت كه ديگر نمي‏توان سازمان ها را كه نمودي از جامعه هستند ، بدون در نظر گرفتن شرايط پوياي محيط داخلي و خارجي اداره كرد. بلكه افراد سازمانها نيز به همان اندازه دستخوش تغيير و تحولات قرار خواهند گرفت كه دراين بين بيشتر تحولات شامل واگذاري اختيار قدرت تصميم گيري به افراد در سازمان است زيرا افرادي كه در عصر اطلاعات و ارتباطات و رشد علمي جوامع زندگي مي‏كنند افرادي آگاه و توانمند هستند كه خواهان اختيارند . اگر چه امروزه بدليل اينكه كاركنان در زير فشار مالي زيادي به سر مي‎برند بيشتر توجه و تمايل آنها به مسائل اقتصادي كار است ، ولي به تدريج كاركنان علاقه مند به انجام كارهاي با مفهوم وخواهان استقلال شغلي بيشتري در كار خود هستند تا بدين طريق احساس ارزشمندي به آنها دست دهد. يكي از مهمترين مسائل انگيزشي كه امروزه با حجم گسترده اي در مطالعات روان‏شناسي صنعتي و سازماني در غرب گسترش يافته، مساله« تعهدسازماني » است (اسماعیلی، 1383).