جو اخلاقی سازمان

 مقدمه

سازمان ها از جو يكساني برخوردار نيستند. همانگونه كه اعضا متفاوتند، جو نيز از سازمان به سازمان ديگر متفاوت است.جو موجب تمايز سازمانها از يكديگر ميگردد و در نتيجه نتايج كارها و فعاليت هاي سازمان را تحت تاثير قرار داده و مي تواند موجب افزايش روحيه و انگيزش كاركنان گردد و در رفتار و اعمال اعضاء تاثيرگذار باشد. جو سازماني به منزله يك پل عمل ميكند. در يك طرف پل جنبه هاي عيني و محسوس سازمان از قبيل ساختار، مقررات و شيوهاي رهبري قرار دارندو در طرف ديگر روحيه و رفتار كاركنان واقع شده است. بدين ترتيب رفتار تابعي از شيوه هاي رهبري يا ساختار سازماني نيست، بلكه هركس از دريچه اي كه به رنگ ارزش ها،نيازها،و شخصيت خودش است به سازمان مي نگرد و اين همان اداراكاتي است كه در طرز تفكر و رفتارش تاثيرمی گذارد(کریمی وهمکاران ،1389) از سوی دیگراخلاق موضوعی است که در قاموس زندگی فردی و اجتماعی انسان ها فراموش نشده و نخواهد شد.  در همین راستا بکارگیری اصول اخلاقی در زندگی کاری، یکی از مهم ترین پارامترها در موفقیت سازمان نیز به شمار می رود (غلامی،1388). سازمانها براي انجام دادن امور سازماني خود، علاوه بر معيارهاي فنی و تخصصی، به مجموعه اي از رهنمودهاي اخلاقي و ارزشي نياز دارند كه  هدایت گرآنان را در رفتارها ی سازمانی بوده و نوعي هماهنگي و وحدت رويه را در حركت به سوي شيوه مطلوب جمعي و عمومي ميسر سازد . در دیدگاه طبیعت گرایانه انسان جزیی از سازمان بوده و کنش وی با مولفه های سازمانی با هدف بقا و زندگی صورت می پذیرد. در مقابل، دیدگاه ارزش گرایانه بر این باور است که برای انسان در محیط کاری، تحلیل و مقایسه مستمر محیط با ارزش ها و اصول پذیرفته شده فردی و سازمانی و نیز مبنای اخلاقی تصمیم گیری های سازمانی مهم و ضروری است. از این رو امروزه يكي ا ز عوامل مهم  در شكل گيري ارتباطات مطلوب سازماني ، نیل به بهره وری،  و رفتار های یادگیری،  جو اخلاقی است که خود زیر سیستمی از سیستم جامع تر جو سازمانی است (نجفی و همکاران، 1389).

 2-2-2) جوسازمانی

مفهوم جو سازمانی^[1] برای توصیف محیطی که افراد در آن فعالیت می کنند بکار گرفته می شود. جو سازمانی محیط فیزیکی، اجتماعی، سازمانی و موقعیتی را در بر می گیرد.  جو سازمانی شخصیت یک سازمان است؛ برخی آن را سیمای کیفی افراد تلقی می کنند. بر این اساس  می توان جو سازمانی متنوع بر اساس ویژگی های متمایز کننده محیط را شناسایی نمود. فارهند و وان گیلمر^[2]  (1964)جو سازمانی را مجموعه ویژگیهای یک سازمان توصیف می کنند که سازمانی را از سازمان دیگر مجزا ساخته و رفتار افراد در سازمان را تحت تاثیر قرار می دهد (Bellou & Andronikidis,2009). ريچر و اشنايدر^[3] جو سازماني را به عنوان" ادراكات مشتركي^[4]  " تعريف ميكنند كه همه آنچه بوقوع می پیوندد، حول آن شکل می گیرد. دو رويكرد رايج در مطالعه جو سازماني، رويكردهاي شناختي^[5]  و ادراك مشترك سازمانی نام دارند. رویکرد شناختی مفهوم جو را در سطح ادراك فردي مورد تجزیه و تحلیل قرار می دهد. ديدگاه دوم  یا ادراک مشترک سازمانی، بر اهميت ادراكات گروهی تاکید نموده و جو سازمانی را منبعث از آن در نظر می گیرند(احمدی و پناهی، 1388). درتعاریف متعدد مطرح شده  پیرامون جو سازمانی به دو عنصر مشترک اشاره می گردد: