شركت سهامي عام كارخانجات صنعتي ايران خودرو با هدف انجام امور توليدي و صنعتي براي تأسيس كارخانجات اتوبوس‌سازي و ساخت قطعات و لوازم مختلف اتومبيل و توليد محصولاتي از اين قبيل در تاريخ 27 مرداد ماه 1341، با سرمايه اوليه يك صد ميليون ريال و تعداد يك هزار سهم، يك هزار ريالي به ثبت رسيد و از مهرماه 1342 عملاً فعاليت خود را با توليد اتوبوس آغاز كرد
براساس اساسنامه شركت كه در تاريخ هيجدهم آبان ماه 1354 در مجمع عمومي فوق‌العاده به تصويب رسيد، سرمايه شركت مبلغ دوهزار ميليون ريال برآورد شد كه اين مبلغ تا سال 1357 به بيش از 13 ميليارد ريال افزايش يافت. به استناد صورت جلسه مجمع عمومي فوق‌العاده مورخ 30/3/1357 سرمايه شركت ايران خودرو از مبلغ 13 ميليارد و 440 ميليون ريال به مبلغ 15 ميليارد و 680 ميليون ريال منقسم به 15 ميليون و 680 هزارريال سهم يك هزارريالي افزايش يافت.
ايران خودرو از اولين شركت‌هايي بود كه قانون گسترش مالكيت واحدهاي توليدي را به نحو كامل اجرا كرد و 49 درصد سهام آن به كاركنان و مردم واگذار گرديد. اين شركت به موجب بند الف، قانون حفاظت و توسعه صنايع ايران مصوب سهام 16/4/1358 شوراي انقلاب اسلامي به اعتبار نوع صنعت، ملي اعلام شد و به موجب مصوبه 28/2/1365 هيئت وزيران. سهام شركت از طرف دولت با نام سازمان گسترش و نوسازي صنايع ايران صادر شد و تحت پوشش اين سازمان با مديريت منتخب دولت به كار خود ادامه داد. شركت سهامي عام كارخانجات صنعتي ايران ناسيونال با مجوز صادره از سوي هيئت عامل سازمان گسترش و نوسازي صنايع ايران در تاريخ 27/2/1362، به نام شركت ايران خودرو “سهامي عام” تغيير يافت.
در تاريخ 20/11/1370 طي مصوبه‌اي از سوي هيئت دولت اسامي و شرايط فروش سهام شركت‌هايي را كه مي‌توانستند به بورس بروند تعيين شد و ايران خودرو اولين شركت خودروسازي بود كه توانست خود را با بازار بورس تطبيق دهد. براساس اعلام سازمان مالي در مرداد ماه سال 1372 سرمايه شركت بالغ بر 57 ميليارد ريال و تعداد سهام 57 ميليون سهم نيز بوده است و كل سهام متعلق به سازمان گسترش و نوسازي صنايع ايران است.
ساخت سواري.
بر اساس قرار دادي با كارخانه روتس انگلستان وابسته به گروه كرايسلر ايران خودرو موفق به دريافت مجوز مونتاژ اتوموبيل هيلمن هانتر و ساخت آن در ايران به نام پيكان شدو بر اساس پروانه مورخ 25 اسفند ماه 1344 وزارت اقتصاد به كارخانجات صنعتي ايران ناسيونال اجازه داده شد در مورد ساخت اتوموبيل پيكان اقدام كند
. در سال 1346 تأسيسات اتومبيل‌سازي پيكان با ظرفيت اوليه سالانه توليد 6 هزار دستگاه در سالن توليد پيكان استقرار يافت و پس از افتتاح اين سالن در تاريخ 23/2/1346، اولين اتومبيل‌هاي سواري با امتياز ساخت گروه سواري روتس سابق (كرايسلر بريتانياي فعلي) به توليد رسيد.
اولين اتومبيلي كه در سال 1346 ساخته شد “پيكان” بود كه در دو مدل دولوكس و كارلوكس به بازار عرضه شد. در اين سال وانت پيكان و تاكسي پيكان هم به آن اضافه شد و در سال 1347 و 1348 علاوه بر اين سه نوع، پيكان كار هم به بازار عرضه شد و پيكان اتوماتيك نيز در سال 1349 به توليدات افزوده شد. در سال 1350 و 1351 شش مدل پيكان توليد مي‌شد: دولوكس، وانت، كار، جوانان، تاكسي و اتوماتيك.
پس از تعطيل خطوط توليدي شركت تالبوت و لغو قرارداد بين آنان براي تأمين قطعات قواي محركه در سال 1364، استمرار توليد پيكان در داخل كشور در دستور كار قرار گرفت. پس از تحقيقات و مطالعات گسترده، استفاده از نيروي محركه جديد به جاي نيروي محركه اصلي پيكان مورد تأييد واقع شد. براساس قراردادي با شركت فرانسه، اين شركت توافق نمود نياز ايران خودرو به شصت هزار دستگاه موتور و سيستم تعليق پژو 504 براي نصب بر روي بدنه پيكان فعلي به مدت شش سال تأمين نمايد.
در اين راستا موتورهاي مصرفي در اتومبيل‌هاي پژو 504 L، گيربكس اصلاح شده پژو 504 (با پوسته 505) و ميل گاردان سواري 504 به عنوان نيروي محركه جديد انتخاب شد. اين خودرو جديد با بدنه پيكان و نيروي محركه پژو 504 (با حجم 1796 سي‌سي و با قدرت 73 اسب بخار) تحت عنوان پيكان 1800 در خط توليد قرار گرفت. با اجراي اين طرح علاوه بر اين عملكرد پيكان بهبود يافت، از مصرف سوخت آن به ميزان 30% كاسته شد و قدرت خودرو نيز به ميزان تقريبي 20% افزايش پيدا كرد.
خط توليد پيكان 1800 در تاريخ 13/9/1369 توسط رياست جمهوري كشورمان افتتاح شد. با توجه به قدمت طراحي بدنه پيكان و خارج از رده بودن تكنولوژي ساخت آن و نياز شديد به سرمايه‌گذاري مجدد براي قالب‌هاي بدنه و تجهيزات موردنياز، ايران خودرو تصميم گرفت و از سال 1368 پژو 405 را در مدل‌هاي GL و GLX توليد كند. اين خودرو در سال 1987 ميلادي با مدرن‌ترين تكنولوژي به عنوان جديدترين مدل توسط پژو به بازار عرضه شد و در سال 1988 ميلادي به عنوان بهترين اتومبيل سال در اروپا و همچنين به عنوان اتومبيل وارداتي به آمريكا انتخاب شده بود.