موضوع : نقاشی دیواری

توضیح: این فایل به صورت ورد و آماده چاپ می باشد

مواد لازم براي نقاشي سيليكات
يافتن يك روش نقاشي كه هيچگونه نقطه ضعفي نداشته باشد بسيار غريب به نر مي‌رسد. اين موضوع در مورد نقاشي با تكنيك بي نظير «سيليكات »نيز صدق مي‌كند.بسيار ضروري است كه كار در اين روش روي سطوح هموار وجاذب انجام گيرد. تركهايي كه بر اثر جمع شدن سطح بوجود مي‌آيند، همچنين سوراخهاي پرشده، به وضوح بعد از اتمام كار در اين تكنيك مشاهده مي‌گردند. مسئله مهم اين است كه نبايد روي سطوحي كه قبلا با آب آهك يا محلولهاي رنگي يا رنگ روغن نقاشي شده اند كار كرد. در واقع هيچ ماده حلالي نميتواند آنطور كه بايد و شايد رنگ روغن را از روي سطح بردارد، تاآنكه رنگ «سيليكات» بتواند بخوبي جذب زمينه گردد.
براساس تجربياتي كه مولف در اين زمينه داشته مي‌توان ابزار كرد كه : آب آهك و يا رنگهاي محلول را ميتوان با برسهاي سيمي-آنچنانكه دانه‌هاي شن لايه بتوانند، ماده سيليكات را بطور هميشگي درون خود حفظ و نگهداري كنند-برداشت.
توليد كنندگان رنگهاي «سيليكات» مواد مناسب كمكي را براي استفاده در شرايط حاد پيشنهاد مي‌كنند. بعنوان مثال ماده «فيكس كروست» ساخت «لوهوالدورك» وماده«دوموسيلين» ساخت «سيلين فارب ورك» براي جلوگيري از تكه تكه شدن لايه رنگ ويا كار روي سطوح ناهموار و يا لايه‌هاي تعميري عرضه شده اند.
مايع «اچينگ» براي لايه سيماني خالص وساروج شني كه اصولا سطوح بسيار جاذبي هستند،مطرح مي‌گردد. استفاده از محلول «هيداكسيدباريم» در صورت استفاده بر روي ديوار، حالت ديوار را بطور مرتب از «سولفات كلسيم» به «سولفات باريم» تغيير مي‌دهد واين امكان را بوجود مي‌آورد كه حتي در موارد اضطراري بتوان روي لايه سنگ گچ نيز كار كرد. اينگونه مواد را ميتوان از توليد كنندگان مختلف وتحت عناوين تجاري تهيه كرد. مسئله اي كه بسادگي نمي توان براي آن راه حلي پيشنهاد وعرضه كرد موضوع رطوبت بالارونده زمين است. اين مشكل در واقع به نقاش مربوط نمي شود وبراي آن بايد به معمار و يا مهندس سازنده بنا مراجعه كرد. در هر حال هنرمندان مايلند كه براي بعضي نقائص فني مواد يا محصولات يك توليد كننده خاص ويا بعضي تكنيكهاي بخصوص را بهانه كار خود قرار دهند. در بخشهاي قبل راجع به سه مشخصه اصلي تكنيكهاي نقاشي صحبت شد.
هنگامي كه براي يافتن دلايل نقاط ضعف جستجو مي‌شود بايد تمامي عوامل را بطور يكسان مورد توجه قرارداد، اين مسئله شالم روش‌هاي كاري- مورد اجرا براي تركيب موادرنگي وحلال-زمينه كار ووسائل ديگر نيز مي‌شود.
مسئله ديگري كه در انتها بايد به آن اشاره كرد، انواع صمغ تركيبي انتشاري است كه فضاهاي كار را امتداد مي‌بخشد و امكانات عملي مناسبي را براي اجرا ايجاد مي‌كند. در ضمن گفته ميشود اين ماده بعنوان يك تثبيت كننده نيز عمل مي‌كند.
اسگرافيتوي خشك
(توضيح: «اسگرافيتو» نوعي تزئين روي ظروف سفالين و غيره است كه در اثر خراشيدن  سطح ظرف ، و رنگ كردن آن ايجاد مي‌شود، مثل بعضي ظروف مربوط به قرن 17 كه در شهر بولونا ساخته مي‌شد.
در ابتداي بحث بايد روي اين نكته تاكيد كرد كه اين روش شكل ديگري از تكنيك «اسگرافيتو» سنتي معمول است. به هر حال از آنجايي كه اين روش قادر بوداثرات قابل توجه وجذابي را بوجود آورد «اسگرافيتوي» خشك، بتدريج يك روش مورد پسند ومقبولي گشت. تا زماني كه يك كار با ايمان واعتقاد هنري صحبت مي‌كند و تا وقتي كه يك هنرمند موارد مورد مصرفش را درست وصحيح بكار مي‌برد، هر روشي- هر چند هر غيرطبيعي و عجيب- مي‌تواند مناسب باشد وبراي اجرا تجويز گردد. خراشيدن يك لايه خشك، البته خارج از اين بحث مي‌باشد، اما در هر حال اينكار به آساني روي يك لايه نازك و يا تا حدي كلفت لايه آب آهك انجام پذير است.
وسائل مورد استفاده در اين روش، تراشنده‌هاي قوس دار- ويا با حالتهاي ديگر-هستند.
اين موضوع قبلا نيزذكر شده است كه براي تزئين يك ديوار با روش «اسگرافيتو» بايستي آنرا به قسمتهايي كه بتوان طي مدت يك روز روي آن كار كرد، تقسيم نمود. اگر چه در مقايسه با «فرسك» مدت زمان بيشتري در اين روش در اختيار هنرمند قراردارد. پس براي «اسگرافيتو» ميتوان بزرگترين اندازه‌ها را آماده و ملاطگذاري كرد وسپس نقاشي نمود.
بدين ترتيب هنرمند ميتوان هر زمان كه مايل است و به هر مدت كه دوست دارد روي ديوارش كار كند. براي انتقال طرح بايد «كارتن»(طرح مقدماتي) را سوراخ كرد و روي كاربرد. خطوطي كه بعد از طرح گذاري روي سطح بوجود مي‌آيند وبراي كار لازم هستند را ميتوان بعد بوسيله پارچه پاك كرد.
نقاشي برلين به نام «ويلهلم دوهم» كه اكنون در امريكا زندگي مي‌كند، ديوارهاي عظيم يك كليسا را به طريق زير كار كرد:ابتدا يك لايه اكسيد قرمز حاوي دانه‌هاي خشن توسط يك بناي ماهر روي ديوار رفت، سپس سطح كار با استفاده از يك ماله كاملا صاف شد اين كار باعث گرديد كه دانه‌هاي خشن موجود در ملاط اثرات ناجوري را در سطح كار بوجود آوردند( يعني همان حالتي كه گاهي اوقات بر روي ديوارهاي نماي خارجي بعضي ساختمانها ديده مي‌شود.)
زماني كه لايه، خود را آنقدر گرفت كه رنگهايش به سادگي نريختند، مايع‌آب آهك كمرنگ با استفاده از يك قلم كار كرده به آرامي روي كار رفت، در اين حال دقت مي‌شد كه از دويدن رنگ توي خراشهايي كه توسط دانه‌هاي خشن بوجود آمده بودند خودداري شود. اين سطح ناهموار، يك ظاهر زنده خوشايند به ديوار مي‌داد. در فضاهاي بزرگي كه از وسائل خراش دهنده استفاده مي‌شد سطح ناهموار از برداشته شدن كامل آب آهك سطح كار جلوگيري مي‌كرد و اين عمل باعث بوجود آمدن يك سطح و بافت خوشايند مي‌گرديد.
اين مثال مي‌تواند اين موضوع را ثابت كند كه يك هنرمند با استفاده از تجربيات كاري و همچنين ابداعات ذهني مي‌تواند راه و طريق بيان خاص خويش را پيدا و عرضه كند. اين روش نه تنها براي اجراي كارهاي بزرگ روي ديوارهاي عظيم، حتي روي كارهاي كوچك وجزئي نيز قابل استفاده مي‌باشد. اين نوع كار كه بطور اجمال و گذرا در اينجا مطرح شد بسيار به كار گرافيستها نزديك است. براي مثال ملاط معمولي يك ديوار مي‌تواند با يك رنگ تيره پلاستيك رنگ آميزي شود كه اين ملاط در عمل مي‌تواند با يك لايه رنگ روشن پوشانده شود.قبل از آنكه لايه رنگ نرم، سفت شود، خطوط لازم و مناسب را مي‌توان با استفاده از تراشنده‌هاي معمولي يا حتي با يك چاقوي جيبي و يا به وسيله قلم خراشنده كارهاي «اچينگ» عمل آورد و كاركرد. و در ضمن مي‌توان فقط به خط بسنده نكرد وسطوح مناسب را از كار كاملا در آورد. بهتر است رنگ زيرين از چندين لايه تشكيل شده باشد تا يك وقت بر حسب اتفاق به لايه اصلي صدمه اي نرسد. روشهاي مختلف ديگري را مي‌توان با استفاده از رنگهاي تيره روي رنگهاي روشن بوجود آورد. مثلا بافتهاي گوناگوني ميتوان با استفاده از رنگهاي  تيره روي رنگهاي روشن بوجود آورد. مثلا بافتهاي گوناگوني ميتوان با استفاده از شانه‌هاي فولادي بوجود آورد. برسهاي سيمي و سمباده‌هاي خشن و يا تكه‌هاي شيشه نيز در اين زمينه مناسبند. اما بايد توجه كرد كه هنرمند نبايد فريفته ووسوسه شود تا براي بدست آوردن اثرات بي ارزش و ساده به كار صدمه زند و به قول معروف بيش از حد لازم افراط نمايد.
اسگرافيتوي خشك روي ساروج شني
اين نوع از «اسگرافيتو»ي خشك ، نمونه اي از تطبيق هنر مدرن، با محيط نامانوس بوجود آمده توسط ساختمانهاي امروزي است. امروزه نماي بسياري از ساختمانهاي تجاري و يا حتي كليساها، با همان ساروج شني كه در آن استفاده شده رها مي‌شود و هيچ گونه لايه پوشاننده ديگري روي آن نمي آيد. چنين ديوارهايي اگر بخواهند تزئين شوند، بهترين راه،خراشيدن و كندن همان ساروج شني است. براي نفوذ وبريدن سطح سخت ساروج از سمباده‌هاي با چرخش سريع استفاده مي‌شود. نقاشي بنام «تئودور ورنر شرودر» اين روش را توسعه وبسط داد.او براي كار خود از يك دستگاه با سرعت بالا ساخت كارخانه «بوش» با دوري در حدود 24 هزار دقيقه و با تيغه‌هاي قابل تعويض صفحات سمباده استفاده كرد. هر كس با كمي تمرين مي‌تواند از اين وسيله كوچك الكتريكي استفاده كند. در صورتيكه لبه چرخنده صفحه با زاويه اي خص با ديوار تماس پيدا كند خطوط نازكي را بوجود مي‌آورد كه در صورت نياز ميتون آن‌ها را پهن و بازتر كرد. خطوط مستقيم مايل وقوس دار را با اين روش مي‌توان بوجود آورد. براي داشتن دقت لازم ضروري است كه صفحه گردنده را هر چند يك بار تيز كرد تا بتوان خطوطي مشخص و دقيق بدست آورد. چرا كه سختي سطح كار استهلاك قابل توجهي ايجاد مي‌كند. بايد متذكر شد كه استفاده از «بندپيچهاي غلطنده ايمني» را نمي توان توصيه كرد چرا كه دانه‌هاي چسبيده شده در طي عمل تراشيدن از سطح اين وسائل كنده مي‌شوند.
عمل انتقال «كارتن » طبق معمول (روش قبلي) بر روي سطح كار انجام مي‌شود. بهترين طرحها براي اين روش طرحهاي كشيده و خطي هستند. «اسگرافيتو»ي شني را رنگهاي «سيليكات » ميتوان رنگاميزي كرد چرا كه اين رنگها با فرآيند شيميايي خود بخوبي به سطح نفوذ مي‌كنند روش ديگري كه در اين زمينه ميتوان بكار برد رنگاميزي سطوح با استفاده از رنگهاي «سيليكات » و كندن خطوط از ميان آنهاست.
اين روش بخصوص براي ديوارهايي كه با آجر سفيد شده كار شده اند مناسب است چرا كه نرمي آجر، امكان انجام سريع كار بدون تلاش بيش از حد را مي‌دهد. در صورتي كه طرح بجاي سطح شني به روي لايه سيمان اجرا شود استفاده از آسياب‌هاي ساخت كارخانه «بوش » با حدود وزن 5 پوند(حدود 3 كيلو) به مراتب از نوع ذكر شده اول مناسب تر و راحت تر است. در لايه‌هاي نرم تر تزئيني، كندن خطوط، كاملا دقيق نخواهد بود. «اسگرافيتو»ي شني يكي از متداولترين روشهايي است كه هنرمندان مجبور به انجام و تطبيق خود با آن هستند وتكنيكي است كه طي كار،هنرمند، خود معلم خود خواهد بود.
تكنيكهاي فرسك
مقدمه
نه تنها اشخاص غيروارد وعامي،حتي مورخين نيز تمايل دارند كه تمام نقاشيهاي ديواري را فرسك بنامند متاسفانه اين تصور غلط بسيار معمول است. بطور قطع بايد گفت اين تكنيك تنها به مورد خاص محدود مي‌شود. يعني آنهايي كه بر روي آهك خيس و تازه بكار مي‌روند.
ايتاليائيها اين تكنيك را «دي پن گه ره آفرسكو» مي‌نامند كه معناي آن نقاشي روي آهك تازه» است. بدين ترتيب اين شيوه نقاشي نه روي آهك خشك شده بلكه روي آهك تازه عمل آورده شده انجام مي‌پذيرد.
بدين ترتيب مقدار زماني ك نقاشي ميتواند روي يك كار صرف كند محدود ميشود.
يكي از موانعي كه باعث شده نقاشي ديواري فرسك كاربرد وسيع و گسترده اي را از دست بدهد همين امر است. بعلاوه تصميم در مورد تزئينات ديوارهاي داخلي وخارجي ساختمانها بسيار دير گرفته مي‌شود. يعني زماني كه ديوارها پوشانده شده و براي فرسك بسيار خشك مي‌باشند. از طرف ديگر مهندسين معمار در مورد دوباره ملاط زدن ديوار بسيار اكراه دارند و اين دليل خوبي است براي عدم ارتباط لازم بين نقاشي ديواري و ساختمان.
تحقيقات انجام شده تاكنون نشده نداده كه منشا اين تكنيك از كجاست اما به احتمال زيادقدمت آن به دوران بسيار قديم باز مي‌گردد. ايتاليا با ارزش ترين وبهترين نمونه‌هاي فرسك را در خود جاي داده است. نقاشيهاي ديواري كه از شهرهاي كهن «رم»-«پمپي» و «هركولانيوم» بدست آمده، حاكي از پيشرفت چشمگير نقاشي فرسك در آنجا است كه هنوز هم پس از گذشت دو هزار سال از عمرشان هر بيننده اي را تحت تاثير زيبايي خود قرار دهند.
امروزه در ايتاليا ،تنها نقاشان متعلق به نسل گذشته با اين شكل از هنر آشنايي دارند. اين باور در كشورهاي شمالي اروپا وجود داشته كه تكنيك «فرسك» مستلزم اسرار تكنيكي بسيار فراوان است، بطوريكه فرسك مدرن امروزي حتي با قابليت‌هاي كافي قدرت بوجود آوردن آن كيفيت قديم را ندارد. البته اين مطلب درست نيست. حقيقت اين است كه تكنيكهاي نقاشي ديواري در آكادميهاي ما آموخته نميشود واين روزها نقاشان بندرت سفارش اين نوع كارها را مي‌گيرند و بنابراين موفقيت بسيار كمي براي تمرين و كسب تجربيات جديد در اين زمينه بدست مي‌آورند.
تنها در چند دهه اخير، تلاشهايي جهت بوجود آوردن پايه‌هايي در مورد نقاشي فرسك وپژوهشهايي در زمينه تكنيكهاي مربوط به آن انجام شده و به تازگي معرفي دوباره اين موضوع در دوران تحصيل گنجانده شده است. با توجه به اين موضوع هنوز هم معماران با ترديد به اين امر مي‌نگرند و سفارشات كم ونادري براي اين نوع كار داده مي‌شود. متاسفانه اين عقيده كه نقاشي فرسك روشي پرزحمت است و قابليت مقاومت در برابر آب و هواي اروپاي مركزي و شمالي را ندارد، هنوز هم وجوددارد. اما نمونه‌هايي از اين تكنيك بسيار خوب در كليساها قصرها وخانه‌هاي روستايي در شرايط آب وهواي شمال اروپا كشف شده كه اين ادعا را رد مي‌كند.
فهرست مطالب
مواد لازم براي نقاشي سيليكات    1
اسگرافيتوي خشك    2
اسگرافيتوي خشك روي ساروج شني    4
تكنيكهاي فرسك    5
مقدمه    6
مواد وروشهاي نقاشي فرسك    7
آهك    10
آهك داغ    12
اقسام شن ومساله اندازه دانه‌ها    12
افزودني‌ها    14
تركيب ملاطها    15
طبيعت ديوار براي تكنيك فرسك    16
روش ساختن ملاط    17
افزودني‌ها    18
تركيب ملاطها    19
تركيب ملاطها در نقاشي فرسك    20
مواد رنگي فرسك    21
حلالهاي فرسك    23
كارهاي مقدماتي: كارتن سازي (طرح مقدماتي)    23
روش انتقال طرح مقدماتي    26
روشهاي مناسب براي فرسك    29
روشن شفاف    30
روش مات    34
روش نقاشي تركيبي    36
تأثير زمينه در كار    36
سيمان در نقاشي فرسك    39
كاربر ملاطهاي رنگين    41
تكنيك بتونه كاري براق    42
حلال‌هاي بتونه كاري براق    43
عمل آوردن نهايي    44
تكنيكهاي خراشي    44
كارهاي مقدماتي براي روشهاي خراشي    46
ملاط تكنيك خراشي    47
مواد رنگي شيوه خراشي    48
وسايل تكنيك خراشي    49
شيوه‌هاي اجراي روش خراشي    50
روش خراشي با استفاده از خطوط محيطي    50
استفاده از محدوده‌هاي رنگي در روش خراشي    51
روش خراشي نقاشي گونه    52
روش خراشي تك رنگ    53
تلفيق روش خراشي باديگر تكنيكها    54
انجام اصلاحات    55
چهارچوب فلزي :    58