موضوع : اثرات اقتصاد سرمایه اجتماعی

توضیح: این فایل به صورت ورد و آماده چاپ می باشد

اثرات اقتصاد سرمایه اجتماعی
مقدمه
از زمان انتشار شاهكار پوتنان (Putnan-1993)، سرمايه اجتماعي (Social Capital) نه تنها در زمينه توسعه اقتصادي كشورهاي در حال توسعه بلكه در كشورهاي توسعه يافته نيز به عنوان يك موضوع مهم مورد توجه قرار گرفته شد. البته اهميت عوامل اجتماعي از زمان‎ هاي بسيار دور مورد بحث بوده است. به نحوي كه در قديم‎الايام سرمايه‎هاي اجتماعي مانند نظم، اعتماد و… از اصول ارزشمند جامعه به حساب مي‎آمده‎اند براي مثال در قرن هفتم ميلادي، زماني كه نخستين قيمتهاي ايجاد شده، سنگ بناي اولين نهادهاي اقتصادي را مي‎ نهاد، يكي از اصول 17 گانه موجود در نظام اجتماعي ـ اقتصادي ژاپن اين چنين بود كه: هماهنگي بالاترين درستكاري است.
هدف اين مقاله معرفي و توضيح كانال‌هايي است كه از طريق آنها سرمايه‎ هاي اجتماعي بر نحوه عملكرد عوامل اقتصادي اثر مي‎گذارد. سپس به بررسي اين نكته كه كانال‎ هاي بيان شده تا چه حد در معرض تحليل‎ هاي اقتصادي قرار گرفته‎ اند پرداخته مي‎ شود. در نهايت نيز از بين آنها، مهم‎ ترين كانال‎ هاي تأثيرگذاري و آنهايي كه به عنوان چالش‎ هاي جديدي براي اقتصاد مطرح شده‎ اند، معرفي مي‎شود.
در اين مقاله به دو دليل در مورد تعريف سرمايه اجتماعي صحبت نمي كنيم، نخست اينكه در اين مورد فراوان صحبت شده و دوم به خاطر هدف اصلي مقاله، كه مي خواهد تمام جنبه هايي كه از نقطه نظر اقتصادي با مبحث سرمايه اجتماعي مرتبط است را بررسي كند. با اين وجود بازگو شدن تعريف OECD در مورد سرمايه اجتماعي مثمرثمر خواهد بود:
سرمايه اجتماعي شبكه اي در هم تنيده از هنجارها، ارزش ها و ادراك هاي مشترك افراد جامعه است كه همكاري و تعامل بين آنها را تسهيل مي كند.
در بحث حول سرمايه اجتماعي، ضروري است كه بين دو مفهوم تفكيك صورت بگيرد يكي مواردي كه سرمايه اجتماعي را به صورت متغيرهايي مانند اعتماد و اطمينان (Trust) و عضويت (membership) در نظر مي‎ گيرند و ديگري مواردي كه غيرقابل مشاهده ولي در عين حال بسيار مهم هستند كه پس از تعامل با يافتهاي اجتماعي موجود در جامعه، تبلور يافته و بر سرمايه هاي اجتماعي گروه اول تاثير مي گذارند. ما براي تفاوت گذاشتن بين اين دو، گروه اول را سرمايه هاي اجتماعي v و گروه دوم را سرمايه هاي اجتماعي u مي ناميم. طبق تعريف، مطالعات كاربردي در مورد مفهوم اقتصادي سرمايه هاي اجتماعي، به تحليل رابطه بين سرمايه هاي اجتماعي V و متغيرهاي اقتصادي مرتبط كه ما آنها را E مي ناميم، مي پردازد. در بحث حول سرمايه هاي اجتماعي مهم است كه بدانيم هدف ما بررسي رابطه Uو E يا رابطه Vو E است كه در اين مقاله ما درصدد بررسي نحوه اثرگذاري گروه U بر E هستيم.
به منظور تفاوت گذاشتن بين عوامل محض (Formal factor) و عوامل غيرمحض، من اهميت بيشتر را به عوامل غير محض دادم زيرا عوامل محض مانند سيستم قانوني به وضوح داراي دلالت و مفهوم اقتصادي هستند و بر اين اساس همواره در تيرس تحليل هاي اقتصادي قرار دارند. البته اين مطلب به آن معنا نيست كه در بررسي اقتصادي عوامل اجتماعي غيرمحض، بتوانيم نقش عوامل محض را ناديده بگيريم. در واقع مي توان گفت عوامل غيرمحض، عوامل محضي هستند كه هنوز به صورت رسمي و قانوني تدوين نشده و در نتيجه به شدت تحت تأثير عوامل محض قرار دارند.
 2- كانال هاي امكان پذير براي اقتصاد (تحليل كلي)
از آن جايي كه در مورد نحوه و ميزان اثرگذاري سرمايه هاي اجتماعي بر عملكرد اقتصادي، تحليل هاي فراواني صورت گرفته است، آنها را تكرار نكرده و تنها به برخي نكات مهم آن اشاره مي كنيم.
به طور كلي بايد گفت كه تحليل رگرسيوني نمي تواند بدرستي رابطه علت و معلولي مطلوب ما را نشان دهد. براي رويارويي با اين ناتواني 2 روش پيشنهاد شده است. نخست روش تجربه محور (experimantal) و دوم تست عليت گرانجر (Granger). متأسفانه استفاده از هر دو اين روشها براي سرمايه هاي اجتماعي مشكل است. در واقع تعاملات و ارتباطات چند جانبه افراد در يك جامعه واقعي به حدي گسترده و متنوع است كه نمي توان آنها را در سايه روش تجربه محور جمع بندي و بررسي كرد و همچنين اندازه گيري سرمايه هاي اجتماعي چه در مورد ميزان صحت و دقت عملكرد آنها و چه در مورد زمان تكرار و فراواني آنها، غيرشفاف بوده و از دقت لازم برخوردار نيست. در نتيجه اكثر تلاشهاي تجربي صورت گرفته در حد يك تحليل رگرسيوني متداول بوده كه آنها هم به علت ناتواني بيان شده، ميدان را براي مطرح شدن بحث هاي متقابل و متناقض باز گذاشته اند.
سرمايه هاي اجتماعي به علت ماهيت خاص خود غالباً به صورت گروهي و نه به صورت فردي معرفي مي شوند. بر اين اساس براي تخمين نحوه و ميزان اثرگذاري آنها نياز است كه عوامل كنترلي مناسب كه داراي ماهيت فردي بوده ولي در عين حال مي توانند اثرگذاري گروهي را نيز نشان دهند، انتخاب شوند. اين خود يكي از اولين موانع براي تحليل تجربي سرمايه هاي اجتماعي است. همچنين در اين راستا به غير از مشكل انتخاب مي توان به مبهم و غيرشفاف بودن مفهوم سرمايه هاي اجتماعي، ماهيت غيرمحض و نيز ماهيت درونزا بودن سرمايه هاي اجتماعي و در نهايت امكان ناديده گرفته شدن برخي متغيرهاي مهم تأثيرگذار، به عنوان ديگر موانع موجود در مسير يك تحليل رگرسيوني صحيح براي سرمايه هاي اجتماعي اشاره كرد.
با اين وجود متغيرهاي مربوط به سرمايه هاي اجتماعي مي توانند بسياري از تغييراتي كه حسابداري رشد نئوكلاسيك ها از توضيح آن ناتوان بوده است را به خوبي توضيح دهند.
البته رابطه توضيحي بيان شده توسط سرمايه هاي اجتماعي مي تواند يك رابطه كاذب باشد ولي اين مطلب نمي تواند نقش فرضيه هاي مربوط به سرمايه هاي اجتماعي، به عنوان يك نقطه شروع مناسب براي رسيدن به دلايل توضيح دهنده اصلي را مخدوش كند.
بررسي مثال ديگر “تغييرات بزرگ توضيح داده نشده” (remaining large Variable) را مي توان در بررسي تغييرات قيمت املاك واقعي پس از اينكه به وسيله متغيرهاي اقتصادي كنترل شده است، جستجو كرد. اوموري (2001-Omori) نشان داد كه قيمت هاي معاملاتي مربوط به آپارتمان هاي دست دوم در توكيو پس از كنترل اندازه و عمر ساختمان، زمان مسافرت تا محل كار و غيره، بسيار تغيير كرده است. اين نتيجه با اين مقدمات كه حجم نمونه انتخابي به حد لازم بزرگ بوده است، ضريب تخميني معادله هدونيك (Hedonic) از لحاظ آماري معنادار بوده است و نهايتاً اينكه تركيب نژادي مناطق زياد تغيير نكرده است بدست آمده است.
با لحاظ اين حقيقت كه برخي عوامل مهم در تغيير قيمت آپارتمان مانند كيفيت، كميت تسهيلات عمومي تغيير چنداني نداشته است، نشان مي دهد كه عوامل مهم ديگري براي توضيح تغييرات عمده در قيمت‎ ها، نياز است. بدون شك مي تواند سرمايه هاي اجتماعي محلي و تغيير در آسيب پذيري ساختمانها در برابر بلاياي طبيعي مانند زمين لرزه هاي مهيب از مله عوامل مهم در اين زمينه است.
فهرست مطالب
اثرات اقتصاد سرمایه اجتماعی    2
مقدمه    2
2- كانال هاي امكان پذير براي اقتصاد (تحليل كلي)    4
كانالهاي اقتصاد خرد – تجارت    6
كانالهاي اقتصاد خرد ـ خانوارها    12
سرمايه هاي اجتماعي و بخش دولتي    14
آيا سرمايه هاي اجتماعي واقعاً سرمايه هستند؟    15
فيزيكي انساني اجتماعي    17
پيچيدگي و اثرات گروهي    18
اجاره دادن سرمايه هاي اجتماعي    19
مطالعات جديد    20
انسان يك موجود اقتصادي نيست    21
سرمايه هاي اجتماعي چتري براي نگرش تركيبي    23
تعامل تكنولوژي    24
سرمايه هاي اجتماعي و مسائل مورد توجه جامعه    25
تعادل چندوجهي و مسير وابستگي    27
كدام يك از كانالهاي اثرگذاري مهم هستند    27
سياستهايي براي پيشرفت سرمايه هاي اجتماعي    27
جمع بندي    29
منابع و ماخد :    31