موضوع : ایمنی و بهداشت شغلی

توضیح : این فایل به صورت ورد و آماده چاپ می باشد

ایمنی وبهداشت شغلی
1ـ عناصر سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت شغلی: 1ـ1ـ الزامات كلی : سازمان باید یك سیستم مدیریت بهداشت شغلی و ایمنی ایجاد نموده و برقرار نگهدارد كه الزامات آن در كل بند 4 تشریح می شود . باید توجه داشت كه هدف از استقرار سیستم ایمنی و بهداشت شغلی همانگونه كه در ویژگیهای OHSAS 18001 درج شده است ، بهبود عملكرد سازمان در زمینه ایمنی و بهداشت شغلی است . نكته مهم اینست كه پیاده سازی یك سیستم مدیریت به خودی خود برای سازمان مفید نیست بلكه هنگامی این امر پسندیده است كه بتواند موجب بهبود عملكرد سازمان در زمینه ای شود كه سیستم مدیریت برای آن طراحی و اجراشده است.
ویژگیهای مندرج در OHSAS 18001 نیز همگی بر این پایه استوارند كه سازمان به طور مداوم سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت شغلی خود را بررسی ، ارزیابی و بازنگری می كند تا فرصتهای بهبود را شناسایی كند و آنها را به كار گیرد . در نهایت بهبود در سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت شغلی سازمان باید موجب بهبود در عملكرد ایمنی و بهداشت شغلی سازمان شود . تنها در این صورت است كه می توان انتظار داشت پیاده سازی سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت شغلی موجب افزایش ارزش افزوده برای فعالیتهای سازمان شود . پیامد سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت شغلی ، ایجاد فرایندی منسجم برای دستیابی به بهبود مستمر است كه میزان و دامنه این فرایند ، با توجه به جنبه های اقتصادی و سایر شرایط ، توسط سازمان تعیین    می شود .
1ـ2ـ خط مشی ایمنی و بهداشت شغلی ( OH & S Policy ) : مدیریت ارشد باید خط مشی بهداشت شغلی و ایمنی سازمان را كه در آن اهداف و تعهد به بهبود عملكرد بهداشتی ـ ایمنی به روشنی مورد تاكید قرار گرفته است ، تعریف و مدون نماید . مدیریت مذكور باید اطمینان یابد كه خط مشی تدوین شده متضمن موارد ذیل باشد : الف ) متناسب با ماهیت و گستردگی و میزان ریسكهای بهداشتی ـ ایمنی سازمان باشد . ب )‌ شامل تعهد به بهبود مستمر باشد . ج ) حداقل شامل تعهد به تبعیت از قوانین بهداشت شغلی و ایمنی مرتبط و نیز الزامات دیگری كه سازمان آنها را تقبل نموده است ،‌ باشد . د ) مدون ، اجرا و برقرار نگهداشته شود . ه ) به كلیه كاركنان ابلاغ گرد تا ایشان را از الزامات بهداشتی ـ ایمنی خود آگاه نماید . و ) برای عموم و افراد علاقه مند ( جهت هرگونه پیشنهاد یا انتقاد ) قابل دسترسی باشد . ز ) به طور متناوب مورد بازنگری قرار گیرد تا از ارتباط و تناسب آن با سازمان اطمینان حاصل شود . خط مشی ایمنی و بهداشت شغلی عبارت است از اصول هدایت كننده اجرا و بهبود سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت شغلی سازمان به گونه ای كه بتواند عملكرد ایمنی و بهداشت خود را برقرار نگهدارد و امكان بهبود آن را فراهم كند . خط مشی ، اهداف كلی را در سطحی از عملكرد كه مورد نیاز سازمان است بیان می كند و سایر فعالیتهای سازمان باید در طول خط مشی و در همان راستا و نشات گرفته از آن باشد. در حقیقت خط مشی ، ساختاری را بنا می نهد كه سازمان بر روی آن ، طرحهای ایمنی و بهداشت شغلی خویش را استوار می سازد . به همین دلیل در خط مشی بایستی تعهد مدیریت رده بالا به تبعیت از قوانین ذیربط و بهبود مستمر بازتاب یافته باشد . در خط مشی ایمنی و بهداشت شغلی باید موارد زیر را مورد توجه قرار داد : راهبرد كلی و رسالت سازمان و اصول و ضوابط كلی و حاكم بر آن نیازمندیهای طرفهای ذینفع و نحوه ارتباط با آنها بهبود مستمر كاهش مخاطرات اصول راهنما هماهنگی با سایر خط مشی های سازمان ( نظیر خط مشی كیفیت و خط مشی زیست محیطی ) شرایط محلی و منطقه ای خاص مطابقت با مقررات و قوانین مربوط به ایمنی و بهداشت شغلی و سایر الزاماتی كه سازمان تقبل كرده است.
1ـ3ـ طرح ریزی ( Planning ) : 4ـ3ـ1ـ طرح ریزی برای شناسایی خطرات ، ارزیابی ریسك و كنترل ریسك ( Planning for Hazard Identification , Risk Assessment and Risk Control ) : سازمان باید روشهای اجرایی برای شناسایی مداوم خطرات ، ارزیابی ریسكها و اجرای اقدامات كنترلی ایجاد كرده و برقرار نگهدارد . اینها باید شامل موارد زیر باشد : فعالیتهای عادی و غیر عادی فعالیتهای تمام كاركنانی كه به محل كار دسترسی دارند ( شامل پیمانكاران و بازدید كنندگان ) امكانات موجود در محل كار كه توسط سازمان یا سایرین تهیه شده است سازمان باید مطمئن باشد كه نتایج حاصل از این ارزیابی ها و همچنین تاثیرات ناشی از اقدامات كنترلی در زمان تدوین اهداف بهداشتی ـ ایمنی در نظر گرفته می شوند . سازمان باید این اطلاعات را مستند و به روز نگهدارد . روش ( متدولوژی ) سازمان برای شناسایی خطرات و ارزیابی ریسكها باید : با درنظر گرفتن دامنه فعالیتها ، طبیعت و زمان تعریف شود تا اطمینان حاصل گردد كه روش به كار رفته پویا می باشد و نه واكنشی توانایی تقسیم بندی ریسكها و شناسایی خطراتی را كه باید توسط اقداماتی حذف یا كنترل شوند داشته باشد. هماهنگ با تجربه عملیاتی و ظرفیت امكانات كنترل ریسك در سازمان باشد . ورودی های لازم را برای تعیین نیازمندیهای سازمان ، شناسایی نیازهای آموزش و یا گسترش كنترل عملیات فراهم نماید . برخی از خطرات و مخاطرات مهم ایمنی و بهداشت شغلی عبارتند از : الف ) سقوط اشیاء ب ) سقوط افراد ج ) تشعشعات خطرناك ( نظیر رادیوگرافی ) د ) آلودگی محیط كار ، رستوران ها و دستشویی ها ه ) برق گرفتگی و )‌ آتش سوزی ز ) بلایای طبیعی ح ) كار با ماشین آلات خطرناك نظیر پرسها ، اره ها و ماشین كاری ط ) مواد خطرناك و سمی اعم از مایع ، گاز و جامد ی ) حمل و نقل افراد و اشیاء روشهای متفاوتی برای مخاطره سنجی وجود دارد كه یكی از معروفترین آنها تجزیه و تحلیل عوامل بالقوه شكست و تاثیر آن ( FMEA ) است . این روش پس از اینكه كارایی خود را در زمینه ایمنی به اثبات رساند ، با قدری تغییر در مباحث كیفی نیز مورد استفاده قرار گرفت به گونه ای كه یكی از الزامات استاندارد سیستم مدیریت كیفیت در صنایع قطعات خودرو ( QS 9000 و ISO/TS 16949 ) را تشكیل می دهد . حسن بزرگ FMEA این است كه بدون آنكه نیاز به محاسبات پیچیده آماری یا ریاضی داشته باشد ، نتایج بسیار سودمندی به بار می آورد .
فهرست مطالب
1ـ عناصر سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت شغلی:    1
1ـ1ـ الزامات كلی :    1
1ـ2ـ خط مشی ایمنی و بهداشت شغلی ( OH & S Policy ) :    2
1ـ3ـ طرح ریزی ( Planning )    3
: 4ـ3ـ1ـ طرح ریزی برای شناسایی خطرات ، ارزیابی ریسك و كنترل ریسك ( Planning for Hazard Identification , Risk Assessment and Risk Control ) :    3
4ـ5ـ كنترل مدارك و داده ها ( Document and Data Control ) :    5
ـ4ـ6ـ كنترل عملیات ( Operational Control ) :    7
ـ4ـ7ـ آمادگی و واكنش در وضعیت اضطراری ( Emergency Prepare ness and Response ) :    9
1ـ5ـ بررسی و اقدام اصلاحی ( Checking and Corrective Action ) : 4ـ5ـ1ـ اندازه گیری عملكرد و پایش ( Performance Measurement and Monitoring ) :    12
ـ5ـ2ـ حوادث ، رویدادها ، عدم انطباق و اقدام اصلاحی و پیشگیرانه ( Accident , Incident , Non-conformances and Corrective and Preventive Action ) :    13
ـ5ـ3ـ سوابق و مدیریت سوابق ( Records and Records Management ) :    15
1ـ6ـ بازنگری مدیریت ( Management Review ) :    17
1ـ3ـ2ـ الزامات قانونی و سایر الزامات ( Legal and Other Requirements ) :    19
1ـ3ـ3ـ اهداف ( Objectives ) :    20
1ـ3ـ4ـ برنامه ( های ) مدیریت ایمنی و بهداشت شغلی (OH & S Management Programs):    22
1ـ4ـ اجرا و عملیات ( Implementation and Operation ) : 41    23
ـ4ـ1 ساختار و مسئولیت ( Structure and Responsibility ) :    23
4ـ2ـ آموزش ، آگاهی و صلاحیت ( Training , Awareness and Competence ) :    28
ـ4ـ3ـ مشاوره و ارتباطات ( Consultation and Communication ) :    31
ـ4ـ4ـ مستند سازی ( Documentation ) :    32