موضوع : پریز برق ، نیرو رسانی و کلیدها و فیوزها
توضیح : این فایل به صورت ورد و آماده چاپ می باشد
نيرورساني (كابل كشي ـ سيمكشي)
به منظور برق‌رساني به نقاط مختلف از سيم‌ها و كابلها استفاده مي‌شود كه در ساختمان آنها فلزات هادي براي حمل جريان برق و عايق‌هاي مناسب براي جلوگيري از نشت جريان به كار گرفته شده است. يك هادي با روكش عايق، سيم عايقدار نام دارد و اگر چند هادي عايق‌بندي شده در داخل يك غلاف مشترك قرار گيرند كابل ايجاد مي‌شود. سيمهاي مورد نياز در تأسيسات برقي كارهاي ساختماني بايد داراي هادي مسي با پوشش (PVC) و ولتاژ 75ـ450 ولت باشد و يا سيم قابل انعطاف با پوشش لاستيكي (طبيعي ـ مصنوعي و يا مخلوطي از آن دو) با ولتاژ اسمي 750ـ450 ولت باشد و در ضمن همچنين انتخاب نوع مدارها (سيمكشي ـ كابل كشي) و مشخصات آنها بايد با رعايت كليه مقرراتي باشد كه در استاندارد ملي شماره 1937 (آئين‌نامة تأسيسات الكتريكي ساختمانها) ذكر شده است. بديهي است در صورت فقدان استاندارد ايراني براي سيم مورد نياز، بايد مشخصات آن سيم با مقررات كميتة بين‌المللي الكترونيك (IEC) مطابقت كند.
ساختمان هادي در سيم‌ها و كابلها
به منظور اينكه سيم‌ها و يا كابلها داراي قابليت انعطاف براي حمل و نقل و نصب باشند، هادي را از تعداد رشته‌هاي يكنواخت كه به صورت مارپيچ دور هم تابيده مي‌شوند مي‌سازند. ساختمان دو نوع سيم رشته‌ايي در زير نشان داده شده است:
a) سيم رشته‌ايي با سه رشته در وسط b) سيم رشته‌ايي با يك رشته در وسط
در برخي سيمهاي عايقدار با مقاطع كوچك كه قابليت انعطاف خيلي زياد لازم است از تعداد خيلي بيشتري رشته‌هاي بسيار نازك استفاده مي‌شود و آنها را به هم مي‌تابند.
عايق‌هاي استفاده شده در سيمهاي عايقدار و كابلهاي فشار ضعيف
به منظور عايق كردن سيم‌ها و كابلها از كاغذ، كاغذ آغشته به روغن، لاستيك طبيعي، لاستيك مصنوعي و پلاستيك استفاده مي‌شد. امروزه پلاستيك‌هاي متعددي براي عايق‌بندي استفاده مي‌شود كه بيشتر آنها از كلرور پلي و ينيل با نام تجاري PVC است. PVC داراي استحكام مكانيكي خوب و قابليت انعطاف بوده، به آساني نمي‌سوزد و رطوبت جذب نمي‌كند.
امّا در درجة حرارت نسبتاً كمي ذوب مي‌شود. عايق PVC در كابلهاي فشار ضعيف بسيار استفاده مي‌شود و مسي در ولتاژهاي بالاتر به ندرت مورد استفاده است.
انواع سيم‌ها و موارد كاربرد آنها:
در اين بخش به معرفي مختصر تعدادي از سيم‌هايي كه در تأسيسات برقي استفاده مي‌شود مي‌پردازيم:
1. سيمهاي نوع NYAF, NYAB, NYA: اين نوع سيم‌ها با پوشش پلاستيكي بوده و در مناطق خشك براي قرار دادن ثابت در روي كار و يا زير كار در لوله و در نقاط مرطوب استفاده مي‌شود.
2. سيمهاي نوع NIFL, NYIFY, NYIF: (سيمهاي اصلي ساختمانها)
NYIF: سيم با عايق پلاستيكي براي ولتاژ 380 ولت است.
NYIFY: در اين سيم فاصلة بين سيم‌ها هم از پلاستيك پر شده است و براي سيمكشي ثابت، توكار و يا زيركار و در فضاي خشك به كار مي‌رود.
NIFL: اين سيم عايق لاستيكي دارد و براي اتصال سرپيچها و چراغاني در فضاي آزاد به كار مي‌رود.
3. سيمهاي نوع NYM و NHYM:
در مقابل رطوبت مقاوم بوده و براي 500 ولت عايق پلاستيكي دارد. از اين سيم در محلهاي خشك يا مرطوب مي‌توان استفاده كرد.
4. سيمهاي NYFAZ, NYFA, NFA و N2GSA:
براي سيم‌كشي‌هاي ثابت در چراغ‌ها و براي اتصال مصرفكنندههاي سيار استفاده مي‌شود.
5. سيمهاي LWUA, LWUB,LWUC:
اين نوع سيم‌ها با روپوش بي‌درز براي سيمكشي در هواي آزاد و در تأسيسات جريان ضعيف و قوي استفاده مي‌شود.
6. سيمهاي NAE, NBE, NE, NLC:
اين نوع سيم‌ها به عنوان سيم مخصوص نول به كار مي‌روند. NLC سيم خنثي براي سيمكشي روي زمين و NBE, NE براي سيم كشي در زير زمين استفاده مي‌شود.
7. سيمهاي نوع NTK و NTSK:
سيمهاي نازك مسي تا 380 ولت چند رشته‌ايي كه در مناطق خشك و براي چراغهاي متحرك سن نتأترها استفاده مي‌شود.
8. سيم 2: اين نوع سيم مخابراتي براي ارتباط بين دستگاههاي مخابراتي، مراكز تلفن خودكار و سيمكشي تلفني به كار مي‌روند.
اصول و روشهاي سيمكشي:
در اين بخش به مصرفي اصولي كه در سيمكشي تأسيسات الكتريكي بايد رعايت شود مي‌پردازيم:
ـ كليّه سيم‌كشي‌هاي داخلي ساختمانها (روكار يا توكار) بايد در داخل لوله‌هاي مخصوص سيمكشي انجام شود و سيمهاي مدارهاي مختلف الكتريكي حامل ولتاژهاي متفاوت بايد از لوله‌هاي جداگانه عبور كند.
+ = مجاز
- = غيرمجاز
ـ اندازة لوله‌ها با توجه به قطر داخلي آنها بايد با احتساب تعداد سيم‌ها و قطر آنها و طول لوله و تعداد خم‌هاي موجود در آن انتخاب شود براي اين منظور بايد نسبت قطر داخلي لوله به قطر دسته سيم‌ها حداقل برابر 3/1 باشد.
ـ مدارهايي كه در زير كفها قرار مي‌گيرد بايد فقط با استفاده از لوله‌هاي فولادي يا پلاستيكي صلب اجرار شوند.
ـ در طول هر قسمت از لوله‌كشي كه بين دو جعبه تقسيم و يا وسيله‌ايي مشابه قرار دارد نبايد بيش از 4 خم 90 درجه وجود داشته باشد.
ـ مجاري سيمكشي (ترانكينگها) اعم از فلزي يا پلاستيكي، توكار يا روكار، بايد مجهز به جعبه تقسيم‌ها، جعبه انشعابها، قطعات اتصالي و انتهايي و انواع زانوها (داخلي و خارجي) و سه راه و چهار راه مناسب به خود باشند. مجاري سيمكشي كه از داخل آن علاوه بر سيم‌كشي‌هاي مربوط به قدرت، سيم‌كشي‌هاي تأسيسات فشار ضعيف نيز عبور مي‌كند، بايد حداقل به يك ديوارة جدا كنندة دو نوع سيمكشي مجهز باشد. مجاري فلزي بايد به پيچهاي مخصوص پيوستگي الكتريكي بدنه مجهز باشند و در سراسر سيستم بدنه‌ها به طور كامل به هم متصل و همگي به هادي حفاظتي تابلوي مربوطه وصل شوند.
فهرست مطالبعنوان صفحه
پريز برق، نيرو رساني و كليدها و فيوزها 1
نيرورساني (كابل كشي ـ سيمكشي) 1
ساختمان هادي در سيم‌ها و كابلها 1
انواع سيم‌ها و موارد كاربرد آنها 2
لوله‌هاي قابل استفاده در سيمكشي 3
ضوابط طراحي سيستم سيمكشي 5
تعيين مقاطع سيمهاي عايقدار و كابلها 6
تعيين جريان مصرفي (Ib) 7
تعيين جريان مجاز هادي (Iz) 7
قابليت بار مجاز سيمهاي مسي عايقدار و سطح مقطع‌هاي مربوط 7
براي جريان متناوب (AC) سه فاز 10
كابلهاي فشار ضعيف 11
طبقه‌بندي كابلها 11
انواع كابلهاي زميني 13
نكاتي در رابطه با روشها و اصول نصب كابلهاي زميني 13
كابلهاي زيرآبي 13
كابلهاي مخصوص 14
كابلشوها 14
سركابل‌ها 14
مفصل‌ها 15
جريان مجاز كابلهاي برق با ولتاژ اسمي 1 KV 15
فاكتور تصحيح در صورت تغيير درجه حرارت محيط 16
تجهيزات سيمكشي (كليدها ـ پريزها) 16
طبقه‌بندي كليدها 17
موارد كاربرد برخي از انواع كليدهاي برق 18
نكاتي در مورد اصول و روشهاي نصب كليدها 19
ارتفاع نصب كليدها 20
طبقه‌بندي پريزها و موارد كاربرد آنها 20
جدول: هاديها با مقاطع گوناگون جهت سيمكشي ثابت با توجه به نوع پريز 21
نكاتي دربارة اصول و محلهاي نصب پريز 21
تعيين تعداد انشعابها براي تغذيه پريزها 23
كليدهاي فشار ضعيف پرقدرت 23
تقسيم بندي اين كليدها 23
جدول مشخصات كليد پاگو 25
مزاياي كليد خودكار 26
جريان نامي و استقامت الكتريكي كليد خودكار سه فاز 26
كليد خودكار با رله ولتاژ كم 26
كليد خودكار با قطع‌كنندة برگشت جريان 27
كليد خودكار با رله جريان كم 27
انواع ديگر كليدهاي اتوماتيك 27
فيوزها 28
مشخصات اسمي فيوزها 28
انواع فيوزها 29
انواع ديگر فيوزها 31
محل نصب فيوزها 32