موضوع : کاربردهای ICT در آموزش

توضیح : این فایل به صورت ورد و آماده چاپ می باشد

مقدمه :
جهاني سازي و تغييرات فناوري، فرايندهايي كه در پانزده سال اخير سرعت يافته اند، باعث ايجاد يك اقتصاد جديد جهاني شده اند كه با فناوري تقويت شده و  سوخت (انرژي) آن بوسيله اطلاعات تامين و با دانش رانده مي شود. ضرورت اين اقتصاد جهاني مستلزم نوع و هدف موسسات آموزشي است. از آنجاييكه روند كنوني به سوي كاهش  اطلاعات ناقص  و دسترسي به اطلاعات صحيح رو به رشد است، مدارس ديگر نمي توانند شاهد صرف زمان براي انتقال يك مجموعه اطلاعات تجويز شده از معلم به دانش آموز در طي يك مقطع ثابت زماني باشند، بلكه مدارس بايد فرهنگ "آموزش براي يادگيري" را ترويج دهند. بعنوان مثال فراگيري دانش و مهارتهايي كه آموزش مستمر را درطول حيات فرد ممكن مي سازند.طبق گفته آلوين تافلر بي سواد قرن 21،كساني نخواهند بود كه خواندن ونوشتن نمي دانند بلكه كساني هستند كه نتوانند يادبگيرند يا ياد دهند.
نگراني در مورد كيفيت و  روش آموزشي با ضرور ت توسعه فرصتهاي آموزشي آنهايي كه بيشترين آسيب پذيري را براثر جهاني سازي دارند همزيستي دارد. عموما“ تغييرات جهاني سازي دركشورهاي درحال توسعه،برروي گروههاي كم درآمد، دختران و زنان و خصوصا“ كارگران كم مهارت، همچنين همه گروهها براي كسب و بكارگيري مهارتهاي جديد فشار مي آورد. سازمان جهاني كار نيازهاي آموزشي وپرورشي در اقتصاد جديد جهاني را بعنوان "آموزش پايه براي همه "، "مهارتهاي كاري براي همه" و "آموزش مادام العمر براي همه " تعريف مي كند.
فناوري هاي اطلاعات و ارتباطات (ICT)  شامل، راديو وتلويزيون و همچنين فناوري هاي ديجيتال جديدتر مانند كامپيوتر واينترنت،  بعنوان ابزارهاي بالقوه نيرومند و فعال كننده  اصلاح و تغييرات آموزشي معرفي مي شوند.
ICT هاي مختلف وقتي بطور مناسب بكار برده مي شوند مي توانند به توسعه دسترسي به آموزش كمك كرده و رابطه بين آموزش و كارگاههاي روزافزون ديجيتالي را تحكيم كنند، همچنين كيفيت آموزش را با كمك ايجاد آموزش و يادگيري در يك پروسه فعال متصل به زندگي حقيقي بالا ببرند. بهرحال  تجربه مطرح شدن ICT هاي مختلف در كلاس درس و ديگر مكانهاي آموزشي درسراسر جهان در طي چند دهه گذشته بيانگر اينست كه تحقق كامل منافع بالقوه آموزشي ICT ها خودكار نيست. يكپارچه سازي موثر ICT ها در سيستم آموزشي يك فرايند پيچيده است كه نه تنها فناوري را درگير مي كند بلكه برنامه آموزشي و فن آموزش، آمادگي نهادي، شايستگي هاي  معلم و سرمايه گذاري دراز مدت را هم درگير مي كند. درحقيقت چنان اهميت حياتي به موضوع مي دهد كه بدست آوردن فناوري آسانترين قسمت آن است.
 
1- كاربردهاي ICT در آموزش
خط مشي سازمان هاي آموزشي و برنامه ريزان بايد اول از همه درباره پيامدهاي آموزشي مورد نظر (ذكرشده دربالا)‌ صريح باشد. اين اهداف گسترده بايد انتخاب فناوري هاي مختلف را به سوي بكار رفتن و چگونه بكاررفتن هدايت كند. پتانسيل هر فناوري مطابق چگونگي استفاده فرق مي كند.  Haddad و Draxler حداقل 5 سطح كاربرد فناوري درآموزش را شناسايي كرده اند : ارايه، اثبات تجربي ,‌ تمرين و عمل، تعامل و همكاري .
هر كدام از ICT هاي مختلف (چاپ، كاستهاي صوتي و تصويري، پخش راديو و تلويزيون، كامپيوتر يا اينترنت) ممكن است در پايه اي ترين سطحها يعني ارايه و اثبات بكار بروند. به جز فناوري هاي بصري، تمرين و عمل هم ممكن است با بكاربردن حداكثر فناوريها  ارايه شوند. از طرف ديگر كامپيوترهاي شبكه اي و اينترنت، ICT هايي هستند كه فراگيري تعاملي و همدستانه را مي توانند بهتر فراهم كنند و پتانسيل كامل آنها اگر فقط براي ارايه يا اثبات بكار برود، تحقق نخواهد يافت .
1-1 كاربرد پخش برنامه راديو وتلويزيون در امر آموزش
راديو و تلويزيون بطور گسترده اي بترتيب از سالهاي 1920 و 1950 بعنوان ابزارهاي آموزشي بكاررفته اند . سه رويكرد كلي دركاربرد راديو و تلويزيون در آموزش وجود دارد :‌
1-     تدريس كلاسي مستقيم، كه درآن برنامه ريزي پخش جانشين معلمان در يك پايه موقتي مي شود.
2-     پخش برنامه مدرسه اي ,‌ كه درآن برنامه ريزي پخش، منابع تكميلي تعليم و تعلم را درصورت موجود نبودن، فراهم و ارايه مي كند.
3-     برنامه ريزي كلي آموزشي،  در سطح اجتماع و مقامات ملي و بين المللي كه فرصتهاي آموزشي عمومي و غيررسمي را  ارايه مي كند.
قابل ذكرترين و بهترين مثال مستند رويكرد تدريس كلاسي مستقيم، آموزش تعاملي راديو است (IRI). اين آموزش شامل تمرينات مستقيم تعليم و تعلم، 20-30 دقيقه اي آماده شده،بطور روزانه است.  دروس راديويي درباره موضوعات خاصي در سطوح رياضيات ,‌علوم، بهداشت و زبان است كه قصد دارند كيفيت تعليم را پيشرفت داده و بعنوان يك ياري دهنده ساختاري به معلمان، كه سطح آموزشي آنها در مدارس ضعيف و بدون منابع آموزشي است،ارايه مي گردد. پروژه هاي آموزش تعاملي راديويي در آمريكاي لاتين و افريقا اجرا شده اند، درآسيا، اين پروژه ها اولين بار در تايلند، سال 1980 اجرا شد، و اندونزي، پاكستان، بنگلادش و نپال هم پروژه هاي خود را در سال 1990 به اجرا رساندند. آنچه كه پروژه آموزش تعاملي راديويي را از ديگر برنامه هاي آموزش غير حضوري متمايز مي كند  اينست كه هدف اوليه آن بالا بردن كيفيت يادگيري است ( ونه صرفا“‌ توسعه دادن دسترسي آموزشي) و در هر دو شكل رسمي و غير رسمي موفقيتهاي زيادي داشته است. پژوهشهاي گسترده در سطح جهان نشان داده كه خيلي از پروژه هاي آموزش تعاملي راديويي يك اثر مثبت روي پيامدهاي يادگيري و برابري آموزشي داشته اند. و با صرفه جويي هاي آن در مقياس، ثابت شده كه يك استراتژي موثر برروي هزينه هاي مرتبط است.
برنامه Telesecundaria مكزيك يك مثال ديگر از تدريس مستقيم كلاسي است كه پخش تلويزيوني را بكار مي برد. اين برنامه در مكزيك درسال 1968 بعنوان يك استراتژي موثر بر هزينه ها براي توسعه مدارس سطح پايين درجوامع كوچك و دوردست بكارگرفته شد. Perraton اين برنامه را چنين توصيف مي كند :
برنامه هاي توليد شده تلويزيوني از طريق ماهواره در سراسر كشور مطابق جدول زمانبندي (8 صبح تا 2 بعد ازظهر و 2 بعد ازظهر تا 8 شب) براي مدارس آموزش از راه دور پخش مي شوند و دوره هاي متوسطه را هم مانند دوره هاي ابتدايي تحت پوشش قرار مي دهند. هر ساعت براي يك منطقه تنظيم شده و نوعا“ از روال ثابتي پيروي مي كند، 15 دقيقه برنامه تلويزيوني و سپس فعاليتهاي هدايت شده بوسيله كتاب و معلم. بدين طريق دانش آموزان با تنوع معلمان در تلويزيون روبرو هستند اما يك معلم اصلي در مدرسه براي تعليم همه موارد انضباطي در هرپايه اي در نظر گرفته شده است . طرح ريزي اين برنامه با تغييرات زيادي در طول سال مواجه بوده . معني اين استراتژي اين است كه ادغام موضوعات اجتماع در برنامه ها، به كودكان يك آموزش يكپارچه عرضه كرده و جامعه را بطور وسيعي در سازماندهي و مديريت مدرسه و تهييج دانش آموزان به انجام فعاليتهاي اجتماع، دخيل خواهد كرد.
در آسيا، 44 دانشگاه راديو وتلويزيون در چين، دانشگاه Universitas Terbuka در اندونزي و دانشگاه آزاد ملي ايندرا گاندي د رهند، بطو رگسترده اي راديو وتلويزيون را براي آموزش مستقيم و هم براي پخش برنامه مدرسه اي بكار گرفته اند تا نسبت بيشتري از جمعيت بهره مند شوند. براي اين موسسات پخش برنامه ها اغلب همراه با موضوعات چاپي و كاستهاي صوتي است.
دانشگاه هواي ژاپن در سال 2000، 16 دوره راديويي و 160 دوره تلويزيوني پخش مي كرد. هردوره شامل  15 تا 45 دقيقه پخش سخنراني در سطح كشور بصورت هفته اي يكبار براي 15 هفته است. دوره ها از طريق ايستگاههاي متعلق به دانشگاه از ساعت 6 صبح تا 12 بعد ازظهر پخش مي شوند. همچنين به دانش آموزان جزوات چاپي، آموزشهاي حضوري و آنلاين هم داده مي شود. اما برخلاف آموزش مستقيم، پخش برنامه مدرسه اي به معناي جانشين براي معلم نيست ,‌ بلكه صرفا“ بعنوان يك غني سازي آموزش سنتي است. پخش برنامه مدرسه اي انعطاف پذيرتر از آموزش تعاملي راديويي است زيرا معلمان خود تصميم مي گيرند كه چگونه پخش برنامه ها را دركلاس يكپارچه كنند. شركتهاي بزرگي كه پخش برنامه هاي راديو تلويزيوني مدرسه اي را ارايه مي كنند ,‌ موسسه پخش برنامه هاي آموزشي بريتانيا و ايستگاه پخش برنامه NHK ژاپن هستند. در كشورهاي درحال توسعه پخش برنامه هاي مدرسه اي اغلب نتيجه مشاركت بين وزارت آموزش و وزارت اطلاعات هستند.
برنامه ريزي كلي آموزشي شامل يك محدوده وسيع از انواع برنامه ها (‌برنامه هاي خبري، مستند، شوهاي پرسش و آزمون، كارتونهاي آموزشي و ...) هستند كه حاصل آنها فرصتهاي آموزشي رسمي وغيررسمي براي همه فراگيران است. در يك معني هربرنامه ريزي راديو وتلويزيوني با محتواي اطلاع رساني يا آموزش، مي تواند در زمره اين برنامه ها قرار گيرد. بعضي نمونه هاي قابل ذكر عبارتند از شوي تلويزيوني امريكايي خيابان Sesame، كانالهاي اطلاع رساني جغرافيا و اكتشافات ملي و برنامه راديويي صداي آمريكا. راديو بازار دهكده كه درسال 1940 در كانادا راه اندازي شد و تاكنون بعنوان يك مدل برنامه هاي مباحثه اي در سطح جهان عمل كرده است، هم يك نمونه ديگر از برنامه ريزي آموزشي غير رسمي است.
فهرست مطالب
مقدمه :    1
1- كاربردهاي ICT در آموزش    2
1-1 كاربرد پخش برنامه راديو وتلويزيون در امر آموزش    3
1-2  تله كنفرانس و كاربردهاي آن درآموزش    5
1-3  كاربرد كامپيوتر و اينترنت براي تعليم و تعلم    7
3-3-1 يادگيري كامپيوتر و اينترنت    7
3-3-2يادگيري با كامپيوتر و اينترنت    8
1-3-3 يادگيري از طريق كامپيوتر و اينترنت    8
1-4  كاربرد كامپيوتر و اينترنت در آموزش از راه دور    10
3-5  همكاري از راه دور    12
3-6-1  اثربخشي ICT    13
1-6-2 هزينه    15
3-6-4  پايداري و دوام پروژه هاي آموزشي ICT    18
2- چالشهاي كليدي در ادغام ICT در آموزش    20
2-2 چالشهاي زيرساختاري در آموزش مبتني بر ICT    21
2-3 چالشهاي ظرفيت سازي    22
مشاركت خانواده در برنامههاي آموزشي و تربيتي مدارس    25
موانع همكاري در خانه و مدرسه:    30
منــابع :    37