دیکسانستراکشن در فارسی به ساختار زدایی شالوده شکنی واسازی بنیان فکنی، ساختارشکنی و بن فکنی ترجمه شده است شاید این کثرت اسامی به دلیل آن باشد که دیکانستراکشن یک نگرش چند وجهی و چند معنایی به دال و مدلول و هر نوع متنی دارد و شاید هم به دلیل آن است که هنوز ابهامات و سوالات زیادی در مورد دیکانستراکشن در کشور ما وجود دارد .
از آنجایی که مبانی دیکانستراکشن مستقیماً از فلسفه دیکانستراکشن استخراج شده و به لحاظ آشنایی نسبتاً اندک معاران با فلسفه این مکتب برای استنباط معماری دیکانستراکشن ابتدا لازم است فلسفه دیکانستراکشن و مهم تر از آن، زمینه های نظری این نحله فکری تبیین شود.
در نیمه اول قرن بیستم مهم ترین مکتبی که ادامه دهنده فلسفه مدرن محسوب می شد فلسفه اصالت وجود بود ژان پل سارتر (۱۹۸۰-۱۹۰۵) فیلسوف فرانسوی پایه گذار این مکتب است او خرد گرای مدرن که توسط دارت کانت و سایر بزرگان مدرن مطرح و تبیین شده بود را اساس فلسفه خود قرار داد سارتر معتقد به خرد استعلایی (transeddental mind) است از نظر وی فرد ماهیت خودش را شکل می دهد ونباید از این عامل در مسیر شخصیت فرد غافل ماند سارتر آزادی بی قید و شرط را از امکانات ذهنی آدمی دانست به نظر او آدمی آزاد است هر چه می خواهد اختیارکند و به همین جهت است که باید او را مسئول انتخاب های خود دانست.
از نیمه دوم قرن اخیر فلسفه مدرن و مکتب اصالت وجود و خرد باوری از طرف مکتب جدید ی به نام مکتب ساختارگرایی مورد پرسش قرار گرفت این مکتب در ابتدا توسط فردیناند دو سوسور زبان شناسی سوییسی و لوی استراوس مردم شناس فرانسوی مطرح شد.
فهرست مطالب
عنوان صفحه
مقدمه
(بررسی زمینه های عام فلسفی دیکانستراکشن)
فصل اول
معماری دیکانستراکشن
فصل دوم
معماری فولدینگ
فصل سوم
معماری پیدایش کیهانی – غیرخطی
۳-۱ نظریه آشفتگی
۳-۲ هندسه نااقلیدس، فراکتال
۳-۳ نظریه پیچیدگی
۳-۴ معماری پرش کیهانی
۳-۴-۱ ضوابط معماری پرش کیهانی
فصل چهارم
تالار موسیقی والت دیسنی کار فرانگ گهری (معماری پرش کیهانی)
۴-۱ تاریخچه
۴-۲ روند طراحی
۴-۳ طراحی اکوستیکی
۴-۴ روند طراحی سازه ای
۴-۵ روند برنامه ریزی و زمان بندی پروژه
۴-۶ فضاسازی و جانمایی
۴-۷ نمای بیرونی
فصل پنجم
زاهاحدید
۵-۱ پیش درآمد
۵-۱-۱ زاهاحدید و مدرنیته
۵-۲ بینش و رو معماری زاهاحدید
۵-۲-۱ برآمدن طرح از زمینسار
۵-۳ معرفی دو کار انجام شده بر اساس بینش و روش معماری زاهاحدید
۵-۳-۱ ال.اف.وان (لندسکار تنشا ۱۹۹۹، وایل آم راین آلمان
۵-۳-۲ پارک- سوار هونهایم شمالی، استراسبورگ فرانسه
۵-۴ نکاتی درباره معماری زاهاحدید (در دوره ملالت)
مؤخره
منابع
-۲ بینش و روش معماری زاها حدید
زاها حدید معماری به شدت پر کار است هر چند کارهای او کمتر ساخته شده اند او که عراقی الاصل و متولد بغداد (۱۹۵۰) است تحصیل و تجربه ای تماماً دور از وطن در غرب داشته است در ۱۹۷۲ وارد مدرسه انجمن معماری لندن (AA) و در ۱۹۷۷ با درجه عالی از آنجا فارغ التحصیل شد بعد از عضویت در دفتر متروپولیتین ارکیتکچر و همکاری بارم کولهاس و شروع به تدریس در مدرسه انجمن معماری لندن کارگاه خودش را در همانجا به راه انداخت (تا ۱۹۸۷) بعد از آن بود که کرسی کنزوتانگه در مدرسه فوق لیسانس طراحی دانشگاه هاروارد . کری سولیوان در مدرسه معماری دانشگاه شیکاگو مقام استاد مهمان در مدرسه عالی هنر ساختمان هامبورگ مدرسه معماری نولتون (knolton) اوهایو و ماسترز استودیوی دانشگاه کلمبیا در نیویورک را به دست آورد. هم اکنون استاد پروازی کرسی طراحی معماری اروسارینن در دانشگاه ییل نیوهاون کانکتیکات است. همچنین عضویت افتخاری فرهنگستان هنر و ادبیات آمریکا و عضویت موسسه معماری آمریکا (AIA) به او اعطا شده است.
یازده طرح او در یک رشته مسابقات مبتنی بر کار تحقیقاتی برنده شده است که اپراخانه خلیج کاردیف ویلز (۱۹۹۴) مرکز هنرهای معاصر سین سیناتی (۱۹۹۸) مرکز هنرهای معاصر ، رم (۱۹۹۹) و مرکز علوم و ولفسبورگ آلمان (۲۰۰۰) از آن جمله اند.
غرفه ال . اف . وان د روایل ام راین ، آلمان (۱۹۹۹) و منطقه ذهن در گنبد هزاره گرینویچ لندن (۱۹۹۹) از مشهورترین کارهای ساخته شده اوست در زمینه مبلمان و طراحی داخلی طرحهای نمایشگاهی و تجهیزات و لوازم صحنه نیز کارهای زیادی را به اتمام رسانده است.
در انجمن معماری لندن (۱۹۸۳) موزه گوگنهایم، نیویورک (۱۹۷۸) گالری GA، توکیو (۱۹۸۵) موزه هنرهای معاصر . نیویورک (۱۹۸۸) موزه هنرهای معاصر، سانفرانسیسکو (۹۸/۱۹۹۷) و چند نمایشگاه دیگر آثارش را نمایش داده اند علاوه بر این موزه هنرهای معاصر نیویورک موزه هنرهای معاصر سانفرانسیسکو و موزه معماری آلمان در فرانکفورت آثار او را در مجموعه دائمی خود قرار داده اند .
آثار طراحی وترسیمها و نقاشیهای او وسیعاً در مجلات و تک نگاشتها چاپ شده است. مجموعه آثار او را انتشاراتی تیمزاند هادسن لندن در سال ۱۹۹۸ منتشر کرده است . مجله معتبر ال کروکیس تاکنون سه بار در سالهای ۱۹۹۱ و ۱۹۹۵ و ۲۰۰۰ یک شماره کامل را به چاپ آثار او اختصاص داده است . در شماره ۱۰۳ سال ۲۰۰۰ که مخصوص معرفی آثار ۱۹۹۶ به بعد او است علاوه بر مقاله والترناگل که ترجمه آن در همین شماره معمار نقل شده است . محسن مصطفوی رئیس فعلی مدرسه انجمن معماری لندن و همشاگردی سابق زاها حدید مصاحبه ای طولانی…………………
……………….
فصل دوم
معماری فولدینگ
معماری فولدینگ یکی از سبک های مطرح در دهه پایانی قرن گذشته بود فلسفه فولدینگ برای نخستین بار توسط فیلسوف فقید فرانسوی، ژیل دلوز مطرح شد وی همچون ژاک دریدا از جمله فلاسفه مکتب پسا ساختارگرایی محسوب می شود . دلوز نیز مانند دریدا اساس اندیشه خود را بر زیر سئوال بردن بینش مدرن و مکتب ساختار گرایی قرار داد .
فلسفه دلوز، یک فلسفه افلاطون ستیز و دکارت ستیز است به عبارت دیگر می توان بیان نمود که فولدینگ یک طرح ضد دکارتی است. از نظر دلوز هستی از زیر بناهای عقل ریاضی استخراج نشده است وی در کتاب معروف خود ضد ادیپ سرمایه داری واسکیزوفرنی (۱۹۷۲) خرد مدرن را مورد پرسش قرار داد. از نظر دلوز خرد هر جایی است.
فلسفه فولدینگ منطق ارسطویی را نیز زیر سوال می برد از نظر این فلسفه هیچ ارجحیتی در جهان وجود ندارد زیر بنا و روبنا وجود ندارد فولدینگ به دنبال تعدد است و می خواهد سلسله مراتب را از بین ببرد این فلسفه درپی از بین بردن دوگانگی هاست .
فولد یعنی چین و لایه یعنی لایه های هزار تو یعنی هر لایه در کنار لایه دیگر همه چیز در کنار هم است هیچ اندیشه ای بر دیگری ارجحیت ندارد تفسیری بالاتر و فراتر از دیگری نیست همه چیز افقی است به عبارت دیگر فولدینگ می خواهد منطق دو ارزشی را دیکانستراکت کند و کثرت و تباین را جایگزین آن کند فولدینگ هم مانند دیکانسراکشن در پی از بین بردن مبناهای فکری تمدن غرب و بالاخص منطق مطلق و ریاضی گونه مدرن است .
فولدینگ عمود گرایی طبقه بندی و سلسله مراتب را مردود می داند و به جای آن افقی گرایی را مطرح می کند از نظر فولدینگ همه چیز همسطح یکدیگر است دلوز در کتاب خود به نام فولد لایبنیتز و باروک (۱۹۸۲) جهان را چنین تبیین می کند جهان به عنوان کالبدی از فولدها و سطوح بی نهایت که از طریق فضا زمان فشرده شده و در هم پیچ وتاب خورده و پیچیده شده است. دلوز هستی و اجزا آن را همواره در حال شدن می بیند.
یکی از موارد کلیدی در مباحث مطرح شده توسط دلوز، افقی گرایی است. دلوز به همراه یار همفکر خود، فیلیکس گاتاری، مقاله ای به نام «ریزوم» در سال ۱۹۷۶ در پاریس منتشر کرد. این موضوع در کتاب هزار سطح صاف (۱۹۸۰) به صورت کامل تر توسط این دو مطرح گردید.
ریزوم گیاهی است بر خلاف سایر گیاهان، ساقه آن به صورت افقی و در زیر خاک رشد می کند. برگ های آن خارج از خاک است. با قطع بخشی از ساقه آن، این گیاه از بین نمی رود، بلکه از همانجا در زیر خاک گسترش می یابد و جوانه های تازه ایجاد می کند.
این دو متفکر با مطرح نمودن بحث ریزوم سعی در بنیان فکنی اندیشه غرب کردند و اصول اولیه آن را زیر سوال بردند از نظر آنها عقلانیت غرب به صورت سلسله مراتب عمودوار درخت گونه و مرکز مدار است.
داریوش شایگان، اندیشمند معاصر در این باره می نویسد:
«به زعم آنان- دلوز و گاتاری- تفکر غرب قرن ها در استیلای الگوی درخت وار بوده است. همه رشته های مطالعاتی، اعم از گیاه شناسی، الهیات و هستی شناسی از این الگو تأثیر پذیرفته اند. فلاسفه همواره در جست و جوی بنیاد و ریشه بوده اند. آنها نظام های رده بندی شده ایجاد کرده اند که شامل مراکز تولید معانی و مفوم سازی و دستگاه های خودکار مرکزی، همچون حافظه های سازمان یافته بوده است».
«در نقطه مقابل نظام درخت وار، ریزوم و چندپارگی قرار دارد. ریزوم در نفس خود متعدد است، تعددی آزاد از قید یگانگی. نظام مبتنی بر تعدد قطعاً یک ریزوم است و با ریشه و انشعابات آن تفاوت دارد. ریزوم خود صورت های گوناگون دارد، از گسترش سطحی منشعب در همه جهات گرفته تا برآمدگی و غده. پس ریزوم عامل ارتباط و دگرزایی است و امکان ایجاد شبکه ای بی پایان را فراهم می کند، زیرا هر نقطه از آن می تواند به نقاط دیگر آن وصل شود. برخلاف درخت که در نقطه ای ثابت ریشه می گیرد، ریزوم حتی هنگامی که شکسته یا از هم گسسته شود باز می تواند حیات خود را از سر گیرد و در جهت های دیگر رشد کند. ریزوم در عین آن که لایه لایه و وابسته به مکان است، می تواند از جای خود برکند، و به پیش رود و حلقه های پیوند و شبکه های ارتباطی جدید ایجاد کند. این خاصیت پی آمدهایی در بردارد: ریزوم می تواند سبب ارتباط نظام های بسیار متفاوت و حتی نامتجانس شود، ریزوم متشکل از واحدهای مختلف نیست، بلکه از تجمع جهت های گوناگون تشکیل شده، نه آغازی دارد و نه پایانی، همیشه در بین راه است؛ ماهیت ان بی وقفه تغییر می یابد بنابراین عامل دگردیسی دائمی است مانند درخت، حاصل تولید مثل نیست، بلکه ضدتبار است؛ حافظه اش کوته زمان است و بنابراین ضدخاطره است. برخلاف گرته ها و طرح های نقاشی که مدام عین خود را تولید می کنند، ریزوم نقشه ای است که همواره قابلیت برهم خوردن، ایجاد پیوند، واژگون شدن و تغییر را دارد و راه های ورود و خروج آن متعدد است.
ریزوم نظامی فاقد مرکز و رده بندی، عاری از دلالت و بدون راهبر است. مانند درخت در قالب فعل «بودن» متحقق نمی شود، بلکه چون به طور نامحدود گسترش می یابد، شبکه ای از حرف ربط (و…و…) را به هم می تند. از همین رو قادر است فعل بودن را از ریشه برکند و آن را هزار تکه کند.»
دلوز هم مانند دریدا قرائت تک معنای را مردود می داند و معتقد به قرائت و تفسیرهای مختلف و تفاهم تعامل وتحمل این قرائت ها نسبت به یکدیگر و در کنار یکدیگر است .
شایگان درباره نظر دلوز می نویسد:
«هیچ واقعه، هیچ پدیده، هیچ کلمه و هیچ اندیشه ای وجود ندارد که معانی متعدد نداشته باشد نتیجتاً تنها جهان قابل شناسایی، جهان تمایزهاست و یا به عبارتی جهان تفسیرها، زیرا ارزیابی این چیز و آن چیز و کار ظریف سنجش چیزها و معانی هر یک به والاترین هنر فلسفه یعنی تفسیر تعلق دارد. هیچ چیز خارج از تفسیرهای متنازع وجود ندارد.»
بابک احمدی، مولف و محقق معاصر درباره اندیشه دلوز می نویسد: راه های بی شمار به خانه ای می رسند درهای متعدد قصر باز و بسته می شوند همه چیز چند گونگی معنا را تثبیت می کند.
بحث فولدینگ در معماری از اویل دهه ۱۹۹۰ مطرح شده و به تدریج اکثر معماران نامدار سبک دیکانستراکشن مانند پیتر ایزنمن، فرانک گه ری، زاها حدید و حتی معمار مدرنیست فیلیپ جانسون به این سمت گرایش پیدا کردند. از دیگر معماران و نظریه پردازان سبک فولدینگ می توان از بهرام شیردل، جفری کیپنیز، گرگ لین و چالز جنکز نام برد همانند دیکانستراکشن، خاستگاه فلسفه فولدینگ در فرانسه و معماری فولدینگ در آمریکا بوده است این معماران در کارهای جدید خود پیچیدگی را با وحدت یا تقابل نشان نمی دهند بلکه به صورت نرم و انعطاف پذیر، پیچیدگی ها و گوناگونی های مختلف را در هم می آمیزند این کار باعث از بین …………………………
فصل چهارم
تالار موسیقی والت دیسنی کار فرانگ گه ری
(معماری پرش کیهانی)
((نیویورک مجسمه آزادی دارد رم صاحب کولیزبوم است پاریس به برج ایفل افتخار می کند و در لوس آنجلس تالار موسیقی والت دیسنی جای هالیورد را به عنوان نماد شهر خواهد گرفت.
این تالار یکی از آخرین کارهای فرانک گه ری است که در پاییز سال ۲۰۰۳ در لوس آنجلس افتتاح خواهد شد و به خوبی سبک طراحی فعلی گه ری را بیان می کند که بر ایجاد حجمهای پیچیده فضایی و معماری دکانستراکشن استوار است بااینکه تا به حال حدود ۸۰ درصد کار اجرای ساختمان به پایان رسیده زیبایی و پیچیدگی حجم آن چنان خارق العاده و منحصر به فرد است که از هم اکنون از آن به عنوان نماد لوس آنجلس یاد می شود.
در این مقاله کوشش بر آن بوده که تا حد امکان موارد مختلف مطرح و موثر در این ساختمان بررسی شود به ویژه به دلیل نوآوریهای بسیار در طراحی و اجرای سازه ساختمان می توان از آن به عنوان یک نقطه جهش در علم سازه و عبور از مرز روشهای کلاسیک طراحی و اجرای نام برد. گفتنی است سازه تالار موسیقی والت دیسنی پیچیده ترین سازه ایالات متحده شناخته شده است.
۴-۱ تاریخچه
سال ۱۹۸۷ لیلیان دیسنی یک جایزه پنجاه میلیون دلاری برای ساخت یک مجموعه فرهنگی در سطح بین المللی به عنوان هدیه به مردم لوس آنجلس و نیز احترام به دلبستگی والت دیسنی به هنر به انجمن شهر اهدا کرد بعد از آن سایز هدایا و سرمایه های جمع آوری شده این مبلغ را به حدود ۱۰۰ میلیون دلار افزایش دادند. فرمانداری شهر لوس آنجلس هم موافقت کرد زمین و هزینه های مربوط به ایجاد پارکینگ شش طبقه زیر زمینی تالار موسیقی را فراهم کند در سال ۱۹۸۸ فرانک گه ری به عنوان طراح مجموعه برگزیده شد و در سال ۱۹۹۱ شکل نهایی طرح ارائه شد.
کار ساخت پارکینگ در سال ۱۹۹۲ شروع شد و در سال ۱۹۹۶ به پایان رسید.
در نوامبر سال ۱۹۹۹ ساخت ساختمان اصلی روی سقف پارکینگ شروع شد در همان سال مرکز موسیقی لوس آنجلس طراحی برای جذب سرمایه برای تکمیل پروژه اجراکرد شرکتها نهادها و افراد متعدد به همراه فرمانداری ایالت کالیفرنیا در این فعالیت شرکت کردند و بودجه موردنظر فراهم شد. قرار است این ساختمان در پاییز ۲۰۰۳ ( امسال) به بهره برداری برسد.
۴-۲ روند طراحی
این اثر نتیجه یک روند طولانی طراحی است که با استفاده از اسکیسهای متعدد مدلهای کامپیوتری و ماکتهای بزرگ حاصل شده است. از ابتدا گه ری از همکاری و همفکری موسیقی دانان پیمانکاران و مدیران پروژه برجسته و مشهور بین المللی برای طراحی بخشهای مختلف استفاده کرد . اسکیسها ونمودارهای اولیه به مدلهای فیزیکی با مقیاس های مختلف تبدیل و این مدلها در نهایت به ساخت ماکتها………………………………….
برچسب ها:
پروژه معماری زاها حدید معماری زاها حدید