كنترل سرعت در موتورهاي DC, ac  به منظور تغيير دادن سرعت براي هدفي خاص صورت مي گيرد، تغيير سرعت به طور طبيعي مي تواند توسط تغيير بار صورت گيرد كه در اين بخش منظور ا زكنترل سرعت شامل مواردي كه در آن سرعت به طور طبيعي تغيير مي كند، نيست بلكه اين تغيير بايد به صورت عمدي رخ دهد.

(1)

با توجه به رابطه 1 در بالا به سه روش مي توان سرعت را كنترل كرد: تغيير Ra ، تغيير  و تغيير vt

• كنترل سرعت با تغيير Ra:

الف: در موتور شنت : در اين روش ، رئوستاي و R را به طور سري با مدار آرميچر قرار مي دهيم: به R, رئوستاي كنترل كننده گويند. زماني كه Rg در مدار موجود نيست داريم

و زمان كه Rg را در مدار آرميچر قرار مي دهيم اگر فرض كنيم تغيير سرعت رخ ندهد خواهيم داشت:

در يك موتور شنت شار ميدان  بدون تغيير باقي مي ماند بنابارين با كاهش جريان آرميچر به  گشتاور الكترومغناطيسي از  به  كاهش مي يابد. و در نتيجه جريان آرميچر Ia  افزايش مي يابد . در نتيجه جريان آرميچر Ia1 بطوري كه گشتاور الكترومغناطيسي اوليه  دوباره ايجاد گردد.

هنگامي كه با شرايط پايدار جديدي با  در مدار آرميچر مي رسيم داريم:

رابطه بالا نشان مي دهد كه  كمتر از  مي باشد.

در اين روش كنترل سرعت Ia ثابت باقي مي ماند تواني كه منبع به موتور مي دهد ثابت است يعني مقدار ثابت بوده و ربطي به اين ندارد كه Rg در مدار باشد يا نباشد ودر مورد قدرت تحويلي به بار مي توان گفت كه