کشور ایران با وجود توانمندی¬های ایران در زمینه گردشگری، متأسفانه تاکنون نتوانسته است به جایگاه شایسته¬ای در این صنعت دست یابد و مهم-ترین آن، ضعف صنعت تبلیغات در جذب جهانگرد و گردشگر به ایران است. اینترنت و ابزار الکترونیکی به واسطه این که زمینه ایجاد نمایش محصولات گردشگری و ارائه اطلاعات دقیق به گردشگران را فراهم می¬سازد، ضمن جلب رضایت گردشگران، افزایش گردشگران ورودی را درپی خواهد داشت. هدف از تحقیق حاضر بررسی نقش رسانه¬های الکترونیکی در جذب گردشگران داخلی می¬باشد. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه گردشگرانی می¬باشد که در تیرماه سال 1393 که از طریق خطوط هوایی به شهر شیراز مسافرت کرده¬اند. تعداد حدود 320 نفر از طریق محاسبه با فرمول کوکران از گردشگرانی که در تیر ماه به شیراز از طریق خطوط هوایی سفر نموده¬اند مورد سوال و بررسی قرار خواهد گرفت. یافته¬های تحقیق حاکی از آن است که متغیرهای تبلیغات اینترنتی، وب¬سایت¬های اینترنتی، برنامه¬های تبلیغاتی صدا و سیما، برنامه¬های تبلیغاتی ماهواره و نرم¬افزارهای کامپیوتری بر جذب گردشگران داخلی تاثیر مثبت دارد.
کلید واژه¬ها: رسانه¬های الکترونیکی، اینترنت، ماهواره، رسانه ملی، نرم¬افزارهای کامپیوتری، گردشگری
بیان مساله
گردشگری از مهمترین صنایع در حال رشد است و توسعه صنعت گردشگری نیاز به برنامه¬های همه جانبه و مناسب دارد تا بتوان در جذب گردشگران داخلی و بین¬المللی موفق بود. امروزه یکی از مهمترین کاربری شهرها، ارائه خدمات گردشگری نوین است. چرا که شکل¬گیری عصر پسا مدرنیته با گزاره¬ای اصلی آن یعنی جهانی شدن، فرآوری اطلاعات و گردشگری همراه شده و دوره جدیدی در تعاملات اجتماعی و فرهنگی انسان¬ها خصوصاً در قالب ساخت¬های شهری رقم زده است (بونیفایس و فاولر[1]، 1993: 12). در چند دهه اخیر از صنعت گردشگری به عنوان یکی از بزرگترین و متنوع¬ترین صنایع یاد شده است. بسیاری از کشورها این صنعت را به عنوان یکی از منابع اصلی درآمدزای خود میدانند و تلاش در راه توسعه این صنعت دارند. این صنعت بخصوص برای کشورهای در حال توسعه به علت اینکه بیشترین درآمد خود را از فروش منابع طبیعی به دست می¬آورند بسیار با اهمیت است. همچنین کشورها علاوه بر منابع اقتصادی به دنبال منافع سیاسی، فرهنگی و اجتماعی، محیط زیست و غیره نیز می¬باشند. برای موفقیت در این صنعت علاوه بر داشتن شرایط گردشگرپذیری، مقاصد گردشگری، باید به دنبال برنامه¬ریزی برای جذب گردشگران و معرفی بهتر امکانات و شرایط خود به بازارهای داخلی و جهانی گردشگری باشند (پاپلی یزدی و سقایی، 1385: 18).
بازاریابی و نقش آن در ارتقاء بنگاه¬ها و تاثیری که در توسعه و رشد اقتصادی کشورها دارد بر کسی پوشیده نیست. اینترنت از جمله عوامل موثر بر بازاریابی و روش¬های رونق دادن به این فعالیت¬ها در عرصه کنونی است. (کولین، 1383؛ 1). با پیشرفت فناوری اینترنت، بدلیل این که اینترنت شرکت¬ها را قادر می¬سازد که با مشتریان ارتباط بهتر و مؤثرتری برقرار کنند و تولیدات خود را بر اساس نیازهای آنها ایجاد نمایند، تعداد بیشتری از شرکت¬ها ا ز اینترنت جهت بازاریابی و کانال¬های توزیع استفاده می¬کنند (چافی و همکاران[2]، 2004: 5)
اینترنت و ابزار الکترونیکی به واسطه این که زمینه ایجاد نمایش محصولات گردشگری و ارائه اطلاعات دقیق به گردشگران را فراهم می¬سازد، ضمن جلب رضایت گردشگران، افزایش گردشگران ورودی را درپی خواهد داشت (آرون[3]، 2004: 6).
کشور ایران با وجود توانمندی¬های ایران در زمینه گردشگری، متأسفانه تاکنون نتوانسته است به جایگاه شایسته¬ای در این صنعت دست یابد و مهم-ترین آن، ضعف صنعت تبلیغات در جذب جهانگرد و گردشگر به ایران است. کشور ایران جزء ده کشور اول جهان از لحاظ جاذبه¬های گردشگری و جزء پنج کشور اول جهان از نظر تنوع گردشگری است (سازمان جهانی توریسم، 2009 ). ازاین رو، ضروری است از قابلیت¬های خود در جذب گردشگری استفاده کند. از عواملی که می¬تواند به جذب بیشتر گردشگری در کشور را بهبود بخشد، به کارگیری ابزارها و پارامترهای مؤثر بازاریابی و تبلیغات است ( صردی ماهکان، 1380 ).
اصولاً گردشگران برای انتخاب مقصد گردشگری نیازمند اطلاعاتی، درخصوص مقصد می¬باشند. آن¬ها پیوسته اطلاعاتی را از رسانه¬های گروهی شامل تلویزیون، ماهواره، اینترنت و ... جمع¬آوری
می¬کنند و این موضوع اهمیت رسانه از جمله اینترنت را در این حوزه بیش از گذشته می¬کند. در این پژوهش سعی بر آن است تا به بررسی نقش سایت¬های اینترنتی در معرفی جاذبه¬های گردشگری و جذب گردشگران به شهر شیراز پرداخته شود.